Belastingdienst gaat weer volledig handhaven op schijnzelfstandigheid

De nieuwe aanpak van de fiscus kan bijvoorbeeld consequenties hebben voor bedrijven die zelfstandige chauffeurs inzetten voor vervoer. Of bedrijven die gebruikmaken van magazijnmedewerkers, planners en expeditiemedewerkers op zzp-basis. We zetten op een rij wat er gaat veranderen en hoe bedrijven zich kunnen voorbereiden. Op de website van de Rijksoverheid is de volledige Kamerbrief te lezen, inclusief de kabinetsreactie op het opheffen van het zogeheten handhavingsmoratorium.

Wat verandert er per 2025?

De Belastingdienst zal vanaf 1 januari 2025 boetes en naheffingen opleggen aan bedrijven die de regels niet naleven. Dit zijn de belangrijkste veranderingen:

• Volledige handhaving op schijnzelfstandigheid. Als je zzp’ers inhuurt voor werk dat eigenlijk in loondienst zou moeten gebeuren, loop je risico op boetes en naheffingen. Denk bijvoorbeeld aan een zzp-chauffeur voor eigen vervoer die je op dezelfde wijze aanstuurt als een chauffeur die voor je in loondienst werkt.
• Naheffingen met terugwerkende kracht. Bij controle kan de Belastingdienst naheffingen tot maximaal vijf jaar terug opleggen.
• Overgangsperiode van een jaar. In 2025 krijg je geen vergrijpboete als je kunt aantonen dat je actief werkt aan het tegengaan van schijnzelfstandigheid in je bedrijf.

Schijnzelfstandigheid in logistieke sector

Bedrijven maken in de logistiek voor eigen vervoer vaak gebruik van een zzp’er, vooral via inhuurconstructies. De Belastingdienst kan deze constructies vanaf 2025 onder de loep nemen. Het risico daarbij is dat de fiscus de werkzaamheden die zelfstandige chauffeurs uitvoeren ziet als werk dat in loondienst zou moeten worden gedaan. Dat is zeker het geval als die chauffeurs op regelmatige basis voor dezelfde opdrachtgever werken en de laatstgenoemde ook chauffeurs in loondienst heeft.

Dit risico kan ook gelden voor andere functies in de handel en logistiek, zoals magazijnmedewerkers, planners en expeditiemedewerkers. Soms worden hiervoor zzp’ers ingezet. Als deze zelfstandigen dezelfde werkzaamheden verrichten als jouw vaste werknemers, loop je risico dat er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Criteria voor zelfstandig ondernemerschap

Een kernmerk voor ondernemerschap (géén schijnzelfstandigheid) is bijvoorbeeld dat de zzp’ers zelf de financiële risico’s dragen en hiervoor verzekeringen voor aansprakelijkheid en arbeidsongeschiktheid hebben afgesloten. Of dat ze verantwoordelijk zijn voor het gebruik van eigen gereedschap en materialen, over specifieke kennis of vaardigheden beschikken die het inhurende bedrijf niet heeft en zelf voor eigen opleiding/scholing zorgen. Daarnaast moet de zzp'er zich tijdens zijn werkzaamheden duidelijk presenteren als zelfstandige. Bijvoorbeeld door eigen kleding te dragen en geen instructies te ontvangen bij het uitvoeren van het werk.

Om niet als schijnzelfstandige te worden aangemerkt, moet een zzp’er bovendien kunnen aantonen dat een opdracht van korte duur is of een beperkt aantal uren per week beslaat. Ook moet de zzp’er kunnen aantonen dat hij meerdere opdrachtgevers heeft, actief klanten werft, investeringen doet in zijn bedrijf en een eigen administratie bijhoudt.

Bij schijnzelfstandigheid ontbreekt vaak een groot deel van deze kenmerken, wat kan leiden tot boetes en naheffingen. In de handel en logistiek komt dit risico vooral naar voren wanneer zelfstandige chauffeurs of andere krachten feitelijk werk doen dat structureel en continu is, zoals dat van reguliere werknemers.

Meer informatie

In de Actueel van maandag 30 september lees je wat bedrijven in de handel en logistiek kunnen doen om zich voor te bereiden op de genoemde wijzigingen vanaf 1 januari 2024. Voor vragen over de wijzigingen vanaf 1 januari 2025 en de inzet van zzp’ers in handel en logistiek, kunnen leden contact opnemen met de bedrijfsjuristen van evofenedex.