Amerikaanse importheffingen in kaart gebracht

De minister van Financiën heeft gezegd dat de nieuwe heffingen een maximum zijn. Toch blijft de middellange termijn onzeker, door de dreigende vergeldingsmaatregelen vanuit de EU en de onduidelijkheid over wat de Verenigde Staten (VS) precies willen bereiken met de onderhandelingen. De VS gaven in de aankondigingen van hun ‘wederkerige’ heffingen van de afgelopen maanden aan te zullen kijken naar het gemiddelde tariefniveau, niet-tarifaire belemmeringen en valutamanipulatie van andere landen voor de berekening van het nieuwe tarief. In de praktijk blijkt echter dat is gekozen voor de botte bijl.  

Heffingen op basis van handelsbalans 

Het tariefpercentage is uitsluitend gebaseerd op de bilaterale handelsbalans. Landen waar de VS meer naartoe exporteren dan zij importeren worden ‘beloond’ met het lage basistarief van 10 procent. De overige landen krijgen een hoger tarief, afhankelijk van de omvang van hun handelsoverschot met de VS. Zo kan het dat landen met hoge tarieven, zoals Argentinië, 10 procent krijgen terwijl een open economie als Zwitserland op 31 procent uitkomt.  

Vergeldingsmaatregelen 

De EU heeft aangegeven te zullen reageren op deze nieuwe heffingen. Er wordt met name gekeken naar het raken van Amerikaanse dienstenexport en financiële sector, bijvoorbeeld door beperkingen op intellectueel eigendom en licenties. Deze vergeldingsmaatregelen zouden boven op het Europese pakket komen dat is aangekondigd als reactie op de staal en aluminiumheffingen, die gepland staan voor 13 april. China heeft al aangekondigd vanaf 10 april een extra heffing van 34 procent op Amerikaanse producten in te voeren. 

Doordat bij het berekenen van de percentages alleen is gekeken naar de handelsbalans, is het voor landen lastig in te schatten wat de VS willen bereiken. De handelsbalans is vaak het gevolg van structurele macro-economische variabelen en ontwikkelingsniveaus die zich niet makkelijk laten bijsturen.  

Heffingen per land in kaart 

De nieuwe focus op tarieven als inkomstenbron wekt de indruk dat de basisheffing van 10 procent blijvend is. Tarieven boven dit niveau zouden mogelijk omlaag onderhandeld kunnen worden, maar 10 procent lijkt het nieuwe minimum te worden. Dat is slecht nieuws voor Nederlandse exporteurs, maar nog belangrijker is de relatieve tarieflast voor Nederlandse en Europese producten ten opzichte van andere concurrenten, ter verduidelijking brachten we dit in kaart.  

Canada en Mexico, waarbij goederen onder de USMCA (vrijhandelsakkoord tussen de VS, Mexico en Canada) volledig zijn uitgezonderd van heffingen, hebben de meest gunstige positie. Ook alle blauwe landen (met het basistarief) en de lichtgele landen (zoals Noorwegen met 16 procent) profiteren van gunstigere tarieven dan de EU. Alleen Jordanië heeft ook een tarief van 20 procent gekregen. Dat betekent dat alle andere gele, oranje en rode landen hogere heffingen vanuit de VS opgelegd krijgen. Rusland, Cuba, Belarus en Noord-Korea (maar niet Iran) zijn vanwege bestaande sancties uitgezonderd van deze ‘wederkerige’ heffingen. 

We blijven de ontwikkelingen volgen en adviseren ondernemers die vragen hebben contact met ons op te nemen. Om leden zo goed mogelijk te blijven informeren hebben we een online community 'Themagroep Handelspolitiek Verenigde Staten' opgericht. In deze themagroep bespreken we de impact van de ontwikkelingen op Nederlandse bedrijven. Leden kunnen hier vragen stellen, inzichten delen en op de hoogte blijven van actuele veranderingen. Uiteraard kunnen leden met vragen terecht bij onze ledenservice en op de speciale VS-pagina op onze website.