Aansprakelijkheid schade tijdens werk roept veel vragen op

De juristen van evofenedex krijgen regelmatig de vraag of het mogelijk is schade die door toedoen van een werknemer is ontstaan op de werknemer te verhalen. Dit is in de praktijk lastig. Maar in een zaak die speelde bij de rechtbank in Utrecht trok een werkgever toch aan het langste eind. Die zaak ging over een beroepschauffeur die onder invloed van alcohol deelnam aan het verkeer en een eenzijdig verkeersongeval veroorzaakte. De kantonrechter oordeelde uiteindelijk dat de chauffeur de hoge schade aan de tankwagen moest vergoeden aan de verzekeraar van de werkgever.

Werkgeversaansprakelijkheid: wettelijk kader

In de wet (artikel 7:661 BW) is de hoofdregel opgenomen dat de werknemer niet aansprakelijk is voor schade van de werkgever die ontstaat tijdens het werk, tenzij sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid bij de werknemer. Als een werknemer zelf schade oploopt tijdens de uitoefening van het werk, geldt een vergelijkbare toets (artikel 7:658 BW). In dat geval is de werkgever aansprakelijk voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt, tenzij de werkgever aantoont aan zijn zorgplicht voor een veilige werkomgeving te hebben voldaan. Of als de werkgever aantoont dat de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.

Opzet of bewuste roekeloosheid

Als werkgever moet je met bewijsstukken onderbouwen dat sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid en de lat om dit te bewijzen ligt erg hoog. Voor het bewijzen van opzet moet de werknemer een vooropgezet plan hebben gehad om de schade te veroorzaken. Bij bewuste roekeloosheid moet de werknemer zich vlak voorafgaand aan de schade daadwerkelijk bewust zijn van het roekeloze karakter van zijn gedrag met de schade als gevolg. Dit is dus een zeer strenge toets.

Uitspraak kantonrechter: bewuste roekeloosheid

In deze zaak oordeelde de kantonrechter dat de chauffeur wist dat hij onder invloed was van alcohol (tweemaal het toegestane promillage). Toch is hij gaan rijden. De chauffeur slaagde er niet in te bewijzen dat het ongeluk door een andere oorzaak was ontstaan. De chauffeur had namelijk aangevoerd dat hij in de rechterberm was beland door het schommelen van de melk in de tankwagen en de aanwezigheid van een kromming in een weg. Deze verklaring vond de kantonrechter op basis van het bewijs niet aannemelijk. Die kwam tot de conclusie dat de chauffeur onder invloed van alcohol is gaan slingeren. Vervolgens had de chauffeur te sterke stuurcorrecties gedaan, waardoor het ongeval is ontstaan.

Dit is volgens de kantonrechter te typeren als bewust roekeloos handelen. De chauffeur moest om die reden de schade van ruim 100.000 euro aan de verzekeraar van werkgever vergoeden.

ADM-beleid

Los van het wettelijke alcoholverbod en bepalingen in een toepasselijke cao adviseren wij ondernemers om ook binnen de onderneming duidelijke regels op te stellen over het verbod op onder invloed zijn van alcohol, drugs en/of medicijnen onder werktijd, het gebruik ervan voor aanvang van het werk en het bezit van deze middelen op de werkvloer. Ook kun je duidelijke consequenties opstellen voor en communiceren aan de werknemers in bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst en de personeelshandleiding. Het Trimbos-instituut heeft een handreiking met praktische handvatten, voorbeelden en tips voor het opstellen van beleid over alcohol-, drugs- en medicijngebruik (ADM-beleid) bij een onderneming.

Lunchupdate Arbeidsrecht

In de volgende Lunchupdate Arbeidsrecht, die op 18 juni in Amsterdam bij Lexence Advocaten en Notarissen plaatsvindt, zoomen Anneke Nijk van Lexence en Marinke Roebersen van evofenedex verder in op het thema werkgeversaansprakelijkheid. Op deze pagina kun je je opgeven voor dit fysieke evenement. Naast het wettelijk kader bespreken zij meer rechtszaken over werkgeversaansprakelijkheid in de handel en logistiek.