NVWA blijft wijzen op belang goede voorbereiding nieuwe grensformaliteiten VK

Het Verenigd Koninkrijk voert zijn nieuwe importregels en grenscontroles in 3 fases in volgens het Border Operating Model. Op 1 april 2021 zou fase 2 hiervan in werking treden, waardoor er die dag veel zou veranderen voor bedrijven die handelen in bederfelijke agrarische producten. De tweede fase, eisen voor import in het VK van alle dierlijke producten is uitgesteld tot 1 oktober. Voor planten en plantaardige producten met een laag gezondheidsrisico, die niet al per 1 januari onder de regelingen vielen, geldt nu 1 januari 2022 als invoerdatum van de nieuwe regels. Hierbij moeten onder meer groente, fruit, snijbloemen en planten voor export naar het VK beschikken over een fytosanitair gezondheidscertificaat. Producten van dierlijke oorsprong, zoals vlees, eieren, kaas, zuivel en bepaalde visproducten, moeten een veterinair certificaat hebben om het VK binnen te komen.

“Momenteel geldt dit nog maar voor grofweg minder dan 10 procent van de agrarische producten, maar vanaf 1 oktober voor meer dan 95 procent van deze producten. Voor exporteren met gezondheidscertificaten wordt die dag voor veel bedrijven dan ook dé grote datum van de brexit”, vertelt Peter. De gezondheidscertificaten worden opgesteld op basis van wat het VK voorschrijft en aan Nederlandse exporteurs verstrekt door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) of een andere keuringsdienst. Voor producten met een fytosanitair en veterinair gezondheidscertificaat geldt dat de Britse importeur een vooraanmelding van de zending moet doen in het Britse IT-systeem. Dit staat bekend als het Import of products, animals, food and feed system (IPAFFS).

Wachtrijen

De Brexit-coördinator van de NVWA zegt momenteel heel duidelijk verschillen te zien tussen bedrijven die al jaren handelen met landen buiten de Europese Unie (EU) en bedrijven voor wie dit op 1 januari nieuw was toen de brexit in werking trad. “Hoewel wij ondernemers al ruim 2 jaar oproepen zich goed voor te bereiden, zijn er helaas nog steeds te veel bedrijven die dit onvoldoende of zelfs helemaal nog niet gedaan hebben. Bovendien onderschatten veel nieuwe toetreders tot die nieuwe export- en importketen de complexiteit daarvan.”

Als fase 2 van het Border Operating Model op 1 oktober in werking treedt, kan dit volgens Peter zorgen voor wachtrijen in certificeringsprocessen, waar ook ondernemers die zich dan wél goed hebben voorbereid de dupe van kunnen worden. “Niet alleen bedrijven kunnen elkaar dan in de weg gaan zitten, ook de diverse overheidsdiensten zullen hun plekje tussen die nieuwe processen moeten vinden. Dat dit zoeken naar een nieuw evenwicht gedoe geeft, hebben wij begin dit jaar meegemaakt met de importprocessen. De gevolgen waren toen echter nog overzichtelijk. Nu verwacht ik gezien het grotere volume ook een grotere impact. Dat geldt dus ook voor 1 oktober, de keten moet namelijk met al haar spelers opnieuw settelen.”

Onvoldoende bewust

De grootste valkuil voor exporteurs ziet Peter erin dat binnen hun supply chain onvoldoende duidelijke afspraken gemaakt zijn over uit welke stappen die keten nu precies bestaat en wie voor welke stap verantwoordelijk is. “Bij het invoeren van de nieuwe importregels van de EU op 1 januari hebben wij gezien dat mensen zich over en weer onvoldoende bewust zijn voor welke stappen van het proces zij nu verantwoordelijk zijn. Ik heb geen reden aan te nemen dat dit bij exporteurs anders is. Het zijn immers dezelfde stappen maar dan omgekeerd.” Als wij Peter vragen bij welke bedrijfstakken hij de grootste risico’s ziet, zegt hij: “Overal heb je bedrijven die zich op tijd goed voorbereiden en bedrijven die dit niet doen.”

Duidelijk en aardig

De stappen die exporteurs moeten nemen om op 1 oktober niet in de problemen te komen, zijn volgens de NVWA niet heel moeilijk. Peter: “Het Britse importproces bestaat uit een paar basisstappen, met daarop allerlei uitzonderingen waarin je je later kunt verdiepen. Het belangrijkste is dat je de basis op orde hebt en de uitzonderingen kent. Daarna moet je zorgen bekend te zijn met de invoereisen, aangiftesystemen en je inspectie hebben aangevraagd. Hierbij is het handig vooraf even met de desbetreffende inspectiedienst te praten. Het draait allemaal om de vraag ‘Hoe krijg ik mijn certificering op het goede moment op de juiste plaats in het IT-systeem aan de overkant en hoe regel ik mijn inspectie daar?’. Realiseer je dat als er maar één schakel niet functioneert, het hele proces niet werkt. Maar het blijft mensenwerk. Stel je daarom constructief op en wees duidelijk en blijf vooral aardig tegen elkaar. Of het nu om je collega’s, klanten en leveranciers of beambten gaat; niemand heeft hier immers om verzocht.”

Geen zin

De enige manier om problemen te voorkomen is oefenen, oefenen en nog eens oefenen, legt Peter uit. “Ga het simpelweg doen zoals het op 1 oktober zal moeten, dan kom je er vanzelf achter waar in je supply chain het mis gaat en hoe je dit kunt oplossen. Een week van tevoren oefenen heeft geen zin. Want er komen altijd specifieke vragen naar voren, waar je een oplossing voor moet vinden. Wij hebben handelsbedrijven gezien, die in najaar 2020 geoefend hebben en begin dit jaar probleemloos door de brexit gingen. Bedrijven die daar te laat mee beginnen, zorgen voor zendingen die vaststaan en daarbij is niemand gebaat.”

Wil je zeker weten dat je goed voorbereid bent? Bekijk het dossier brexit van evofenedex. Hier vind je handige checklists en Q&A's.