De verschillen en overeenkomsten tussen zero-emissiezones en milieuzones

Verschillen

Ingangsdatum

• Milieuzones: de milieuzones zijn in 2007 in twee steden en in 2015 in nog eens dertien steden, ingegaan. 
• Zero-emissiezones: per 1 januari 2025 worden in verschillende Nederlandse (binnen)steden zero-emissiezones van kracht. Vanaf dit moment mogen, nieuw gekentekende, bestel- en vrachtauto's alleen nog maar emissievrij deze zones in. Tot 2030 is er een overgangsregeling van kracht voor al bestaande voertuigen.

Aantallen

• Milieuzones: er zijn vijftien milieuzones, te weten in: Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Den Haag, Eindhoven, Haarlem, Leiden, Maastricht, Maasvlakte Rotterdam, Rijswijk, Rotterdam, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en Utrecht.
• Zero-emissiezones: er komen (stand eind 2024) dertig zero-emissiezones waarvan de ingangsdatum varieert van 2025 tot 2030. 

Soorten voertuigen

• Milieuzone: een milieuzone kan gelden voor dieselvrachtauto’s en –autobussen en voor dieselpersonen- en bestelauto’s. Op dit moment zijn er vier steden waar de milieuzone ook geldt voor personen- en bestelauto’s die op diesel rijden. Dit zijn: Amsterdam, Arnhem, Den Haag en Utrecht. In Amsterdam en Den Haag geldt de milieuzone ook voor brom- en snorfietsen en/of taxi’s. Meer informatie over milieuzones en een kentekencheck, die aangeeft of jouw voertuig toegang heeft tot een milieuzone, vind je hier.
• Zero-emissiezone: een zero emissiezone geldt voor dieselbestel- en dieselvrachtauto’s. Zero-emissiezones gelden niet voor personenauto's, taxi's en autobussen.

Particulier / bedrijfsvoertuigen

• Milieuzone: een milieuzone geldt zowel voor bedrijfsmatige voertuigen, als voor particuliere voertuigen.
• Zero-emissiezone: voor een zero-emissiezone geldt dat eigenaren, die hun voertuig particulier bezitten en nooit zakelijk gebruiken, een ontheffing kunnen aanvragen.

Kampeerauto

• Een kampeerauto, geregistreerd als personenauto (categorie M1), heeft toegang tot een zero-emissiezone, omdat zero-emissiezones niet gelden voor personenauto’s. De milieuzone geldt wel.
• Bestelauto's (N1) die zijn omgebouwd tot kampeerauto en die bij de registratie de toevoeging SA krijgen en als N1 SA op naam staan van een bedrijf, hebben geen toegang tot de zero-emissiezones. Als deze op naam van een natuurlijk persoon geregistreerd staat, kan een ontheffing worden aangevraagd voor de zero-emissiezone.
• Eigenaren, die hun voertuig particulier bezitten en nooit zakelijk gebruiken, kunnen een ontheffing aanvragen voor een zero-emissiezone.
• Voor een milieuzone geldt voor een kampeerauto (bestel- of vrachtauto) met carrosseriecode SA, alleen een vrijstelling voor de milieuzone waarin iemand woonachtig is.

Overgangsregeling

• Zero-emissiezone: voor zero emissiezones bestaan overgangsregelingen tot 2030. Afhankelijk van het voertuig mag deze nog tot 2027, tot 2028 of tot 2030, een zero-emissiezone in. Doe de kentekencheck en controleer of je voertuig toegang heeft tot een zero-emissiezone.

Ontheffingen

• Voor de zero-emissiezones zijn er meer ontheffingsmogelijkheden dan voor de milieuzones. Een aantal ontheffingen zijn gelijk, zoals een dagontheffing, een langdurige ontheffing als je wacht op een nieuw voertuig en de hardheidsclausule. 

Ontheffing aanvragen

• Een ontheffing aanvragen voor een milieuzone loopt via de gemeente of RVO. 
• Een ontheffing aanvragen voor een zero emissiezone loopt via het landelijk loket.
• Verkeersborden
• Milieuzone: alle gemeenten die een gele, groene of paarse milieuzone invoeren, gebruiken het verkeersbord ‘Milieuzone’. Met onderborden wordt de vanaf euronorm aangegeven.
• Zero-emissiezone: voor de aanduiding van een zero-emissiezone komt er een verbodsbord voor bestel- en vrachtauto’s met een onderbord ‘toegestaan nul-emissie’.

Overeenkomsten

Klimaatakkoord

• Beide zones hebben als doel schone en leefbare steden.

Handhaving

• Net als in de milieuzones, zal in de zero-emissiezone worden gehandhaafd, door het verwerken van kentekengegevens van voertuigen op of aan de weg. Dit wordt gedaan met behulp van Automatic Number Plate Recognition (ANPR) camera’s, in combinatie met daartoe bevoegde bijzondere opsporingsambtenaren.

Boetebedragen

• De boete voor het inrijden van een milieuzone of een zero-emissiezone, is gelijk. De boetebedragen voor een overtreding in 2024 (milieuzone) zijn 120 euro voor personenauto's, bestelauto’s en autobussen en 300 euro voor vrachtauto’s. Hier komen nog administratiekosten bovenop. Het boetebedrag wordt jaarlijks in maart aangepast. Voor 2025 is het bedrag nog niet bekend (november 2024).

Vrijstellingen 

• De vrijstellingen zijn voor beide zones gelijk. Een vrijstelling geldt voor voertuigen ouder dan 40 jaar, voor bepaalde voertuigen (carrosseriecodes 15, 16, 19, 23, 26, 27, 31, SB of SF) met een Datum Eerste Toelating (DET) niet ouder dan 13 jaar en voor rolstoeltoegankelijke voertuigen met carrosseriecode SH of bijzonderheidscodes 70, 145, 146, 147 of 149.
• De vrijstellingen voor de zero-emissiezones gelden tot 1 januari 2030.