Veelgestelde vragen over de Wet betaald ouderschapsverlof
Bekijk de vragen en antwoorden over de Wet betaald ouderschapsverlof
De Wet betaald ouderschapsverlof is per 2 augustus 2022 in werking getreden als uitwerking van een Europese richtlijn. Werknemers kunnen sinds deze datum betaald ouderschapsverlof opnemen. Deze nieuwe betaalde verlofvorm leidt tot veel vragen van zowel werkgevers als werknemers. Om leden te helpen bij deze vragen hebben wij in de V&A Betaald ouderschapsverlof de meestgestelde vragen met de antwoorden op een rij gezet.
In het kort
Per 2 augustus 2022 hebben allebei de ouders recht op negen weken betaald ouderschapsverlof. Voorwaarde voor het betaalde ouderschapsverlof is wel dat het verlof wordt opgenomen voordat het kind 1 jaar oud wordt. Het totale ouderschapsverlof blijft 26 weken, waarvan dus maximaal 9 weken betaald zijn.
Doel
De bedoeling van de wet is dat ouders meer tijd kunnen doorbrengen met hun pasgeboren kind en dat beide ouders dit kunnen doen.
Veelgestelde vragen en antwoorden
Per welke datum gaat het betaald ouderschapsverlof in?
Per 2 augustus kunnen werknemers betaald ouderschapsverlof opnemen.
Wie kan (betaald) ouderschapsverlof opnemen?
Allebei de ouders van een geboren kind, adoptiekind of erkend kind hebben recht op (betaald) ouderschapsverlof. Daarnaast kan ook (betaald) ouderschapsverlof opgenomen worden voor een pleegkind, stiefkind of aspirant-adoptiekind. Het kind moet dan wel op hetzelfde adres zijn ingeschreven volgens de Basisregistratie Personen.
Moet het betaald ouderschapsverlof binnen een bepaalde termijn worden opgenomen?
Ja, dat moet. Het betaalde ouderschapsverlof moet in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen. Daarna is het niet meer mogelijk. De weken die niet worden opgenomen in het eerste levensjaar, kunnen daarna alsnog onbetaald worden opgenomen tot de achtste verjaardag van het kind.
Hoe moet een werknemer (betaald) ouderschapsverlof bij de werkgever aanvragen?
Een werknemer moet een verzoek tot (betaald) ouderschapsverlof ten minste twee maanden voordat het verlof ingaat schriftelijk aanvragen. In het verzoek moet ook het aantal uren staan dat de werknemer het verlof wil opnemen en de verdeling van deze uren over de week.
Mag je als werkgever een verzoek van een werknemer tot het opnemen van (betaald) ouderschapsverlof weigeren?
Nee, dat mag je niet zomaar doen. Je mag het verzoek zelf niet weigeren, maar wel de verdeling van de werkuren/verlofuren als het verlof het bedrijf ernstig in de problemen brengt (dat heet ‘zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang’). Hierbij kun je denken aan roostertechnische problemen of problemen voor de productie of de veiligheid. In dat geval moet je met de werknemer overleggen over een andere verdeling van de verlofuren. Let op dat je dit tot vier weken voor de ingangsdatum van het ouderschapsverlof kan doen.
Hoeveel weken kunnen werknemers betaald ouderschapsverlof opnemen?
Allebei de ouders van een kind kunnen minimaal één en maximaal negen weken betaald ouderschapsverlof opnemen. De werknemer hoeft niet alle betaalde verlofweken achter elkaar op te nemen. Het is mogelijk deze flexibel op te nemen. Bijvoorbeeld een aantal uren per dag verdeeld over meerdere weken. Voorwaarde is wel dat het betaalde verlof wordt opgenomen voordat het kind 1 jaar oud wordt. Het totale ouderschapsverlof blijft 26 weken, waarvan dus maximaal 9 weken betaald zijn.
Geldt het betaalde ouderschapsverlof ook bij adoptie of pleegouderschap?
Ja, dezelfde regels gelden ook bij adoptie van of pleegouderschap voor kinderen onder de 8 jaar. Het betaalde verlof geldt alleen voor het eerste jaar na de dag van de feitelijke adoptie of plaatsing.
Wie vraagt de uitkering voor het betaald ouderschapsverlof aan: de werknemer of de werkgever?
De werkgever vraagt de uitkering voor het betaalde ouderschapsverlof bij het UWV aan.
Op welke wijze vraag je als werkgever de uitkering bij het UWV aan?
Vanaf 9 augustus 2022 kun je als werkgever de uitkering voor betaald ouderschapsverlof aanvragen bij het UWV via de Verzuimmelder of via Digipoort. De uitkering vraag je achteraf aan, nadat de werknemer voor minimaal één keer het aantal uren ouderschapsverlof van zijn werkweek heeft opgenomen. Dit kan tot uiterlijk vijftien maanden na de geboorte. Je kan bij het UWV de uitkering alleen aanvragen voor hele werkweken en dus niet voor losse uren of dagen. Je kan na een eerste aanvraag tot betaling nog maximaal tweemaal een verzoek doen bij het UWV tot betaling van de uitkering. Je hoeft dus niet de gehele periode eerst af te wachten.
Welke gegevens heb je nodig voor de aanvraag van het betaald ouderschapsverlof bij het UWV?
Je hebt volgens het UWV de volgende gegevens nodig:
- De geboortedatum van het kind.
- De ingangsdatum van het betaalde ouderschapsverlof.
- Het aantal werkweken dat de werknemer betaald ouderschapsverlof heeft opgenomen (minimaal één week en maximaal negen weken).
- De bevestiging dat de werknemer het aantal weken verlof van het eerste betaalverzoek al heeft opgenomen. De uitkering moet je namelijk achteraf aanvragen.
Een werknemer heeft al vóór 2 augustus 2022 onbetaald ouderschapsverlof opgenomen. Kan deze werknemer dan alsnog betaald ouderschapsverlof opnemen?
Als de werknemer na 2 augustus nog recht heeft op minimaal één keer het aantal uren van zijn of haar werkweek aan ouderschapsverlof van de in totaal 26 weken, dan kan de werknemer nog betaald ouderschapsverlof opnemen. Voorwaarde is dan dat het kind nog niet één jaar oud is.
Hoe hoog is de uitkering die een werknemer ontvangt tijdens het betaalde ouderschapsverlof?
De hoogte van de uitkering tijdens het betaald ouderschapsverlof is 70 procent van het dagloon van de werknemer. Dit dagloon mag niet hoger zijn dan 70 procent van het maximumdagloon (peildatum 1 januari 2022: € 228,76 per dag, € 4.975,53 per maand). Het kan zijn dat in een toepasselijke cao of in de arbeidsoverkomst afspraken staan over aanvulling van deze uitkering tot een hoger bedrag. Het is dus belangrijk om dit goed te bekijken.
Een werknemer heeft een meerling gekregen gekregen. Op hoeveel weken betaald ouderschapsverlof kan de werknemer aanspraak maken?
Bij de geboorte van een meerling of de adoptie van meerdere kinderen heeft de werknemer voor ieder kind recht op maximaal negen werkweken betaald ouderschapsverlof. In het geval van geboorte van een tweeling maakt de werknemer dus aanspraak op 18 weken betaald ouderschapsverlof.
Een werknemer heeft meerdere kinderen. Moet hij of zij eerst het verlof opmaken van het eerste kind?
Nee dat hoeft niet. Een werknemer kan voor meerdere kinderen tegelijk ouderschapsverlof opnemen en hoeft dus niet eerst het verlof voor kind 1 op te maken.
Een werknemer heeft niet alle negen weken betaald ouderschapsverlof opgenomen binnen het eerste levensjaar. Wat gebeurt er met de resterende weken?
Deze weken kan de werknemer nog als onbetaald ouderschapsverlof opnemen totdat het kind acht jaar is. Als de werknemer bijvoorbeeld zes weken betaald ouderschapsverlof heeft opgenomen voordat het kind 1 jaar werd, heeft hij/zij daarna nog 20 weken onbetaald ouderschapsverlof.
Wat gebeurt er als een werknemer ziek wordt tijdens de periode van het betaald ouderschapsverlof?
Het betaald ouderschapsverlof loopt in deze situatie in principe gewoon door. Ziekte wordt wel gezien als een onvoorziene omstandigheid en kan voor de werknemer een reden zijn het betaalde verlof stop te zetten of te onderbreken. Je kunt dan met de werknemer afspreken om het resterende betaald ouderschapsverlof op een ander moment op te nemen.
Staat jouw vraag niet in de Q&A?
Dan kunnen leden de vraag telefonisch via 079 3467 346 of per e-mail via [email protected] aan onze juristen voorleggen. Meld je ook aan voor de maandelijkse HR-update, met actualiteiten, wetswijzigingen, downloads en evenementen rondom de veranderende logistieke arbeidsmarkt.
Vragen over juridische zaken?
Marinke en haar collega's helpen je graag verder