Goed opgeleide bevolking voorwaarde voor vooruitgang

Nederland was tijdens de ebolacrisis een grote voortrekker binnen de internationale gemeenschap om het Afrikaanse land Sierra Leone te hulp te schieten. Toentertijd bleek dat Sierra Leone worstelde met logistieke uitdagingen; het lukte nauwelijks om hulpgoederen op de juiste plaats te krijgen. Daarom startte evofenedex samen met STC-Nestra, onderdeel van het Scheepvaart- en Transportcollege, in 2016 in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken en later de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een project dat zich richt zich op drie pijlers: douane, haven en logistiek. Dankzij dit project, dat nog loopt tot januari 2020, kan evofenedex mensen in Sierra Leone opleiden, zodat zij hun vak beter kunnen uitoefenen en ook een betere gesprekspartner zijn voor Nederlandse bedrijven, met als uiteindelijk doel dat het de handel vergemakkelijkt.

De deelnemers aan de opleidingen zijn werkzaam bij bedrijven of overheidsdiensten, zoals de douane en ministeries van Transport en Handel. Sinds 2016 zijn er al meer dan tweehonderd personen opgeleid door evofenedex en STC-Nestra. En inmiddels zijn er samenwerkingen opgezet met lokale opleidingsinstituten en zijn er lokale trainers opgeleid die de trainingen gaan voortzetten en uitbreiden.

Goed onderwijs

Sierra Leone is in Nederland relatief onbekend, zegt Ron Strikker, sinds het najaar van 2016 ambassadeur voor Sierra Leone, Ghana, Liberia en Togo. “Als er al associaties zijn, raken die waarschijnlijk aan de vreselijke burgeroorlog die er jaren geleden heeft gewoed en veel slachtoffers heeft gemaakt en, recenter, de ebolacrisis waarmee het land in de periode 2014-2015 werd geconfronteerd. Maar gelukkig zijn de tijden veranderd. Het land heeft het laatste decennium grote vorderingen gemaakt. Zo heeft de democratie er stevig wortel geschoten en is de huidige regering vastbesloten om het land ook op economisch gebied op te stuwen in de vaart der volkeren.”

In 2018 waren er verkiezingen in Sierra Leone. De nieuwe regering van president Julius Maada Bio heeft ingezet op economische ontwikkeling, goed bestuur en de bestrijding van corruptie. “Het is duidelijk dat het de regering menens is om hier werk van te maken”, stelt Strikker. “Daarnaast heeft onderwijs – zoveel mogelijk gratis onderwijs - de absolute prioriteit. Een goed opgeleide bevolking is immers een voorwaarde voor economische vooruitgang. De regering zet ook in op ruim baan voor het bedrijfsleven en het ondernemerschap. Dit sluit aan op de koers die Nederland vaart, namelijk vooral de focus op de economische ontwikkeling van het land om op die manier de armoede terug te dringen.”

Investeringen

Tijdens bezoeken aan Sierra Leone valt op dat Nederland daar goed op de kaart staat. Bedrijven en overheden willen graag zakendoen met Nederlandse bedrijven. “Sierra Leone heeft investeringen, financieel maar ook in de zin van knowhow en technologie, hard nodig om economisch vooruit te komen en banen te scheppen voor zijn groeiende en jonge bevolking”, legt Strikker uit. “Sectoren die met name interessant zijn, zijn landbouw, haven, logistiek, infrastructuur en energie.”

Nederland heeft belang bij een politiek stabiel en economisch welvarend West-Afrika, stelt hij. “Sierra Leone maakt daar deel van uit. Een economisch sterke regio biedt op termijn een betere afzetmarkt voor Nederlandse producten en voor Nederlandse bedrijven kan het aantrekkelijk zijn om zich daar te vestigen. Een stabiel en welvarend West-Afrika leidt ook tot een afnemende migratiedruk richting Europa en dus ook Nederland.”

Zeker voor bedrijven die kunnen omgaan met culturele verschillen en durven te pionieren, is het de moeite waard om te kijken naar Sierra Leone, zegt hij. “Het zakendoen in Sierra Leone kent wel een andere dynamiek dan in Europa. Het bouwen aan een netwerk en geduld hebben, zijn belangrijke randvoorwaarden om succesvol te kunnen zijn.”

Voor evofenedex is het erg waardevol om projecten in het buitenland te doen. Zo zijn er nu goede contacten met de douane, havenautoriteiten en de Sierra Leone Investment & Export Agency. Als leden van evofenedex uitdagingen tegenkomen of contacten nodig hebben, kunnen zij nu dus heel gericht worden geholpen. Strikker: “Daarnaast is er in Freetown sinds 2017 een Nederlands-Sierra Leoonse Kamer van Koophandel, de Sierra Leone Netherlands Business and Culture Council, die Nederlandse bedrijven en instellingen in dat land op weg helpt.”

Zakendoen in Sierra Leone

Wie zaken wil doen in Sierra Leone, doet er goed aan om rekening te houden met logistieke uitdagingen, infrastructurele beperkingen en seizoensinvloeden. Vooral in de regentijd worden sommige locaties onbereikbaar, waardoor de betrouwbaarheid van de supply chain in het geding kan komen. Ook zijn er nauwelijks opslagmogelijkheden. Gekoelde opslag is helemaal niet te vinden in Sierra Leone.

Sierra Leone bestaat voornamelijk uit regenwoud en heeft een zeer vruchtbare bodem. Het land is zo’n 1,7 keer groter dan Nederland en heeft 7,7 miljoen inwoners, waarvan er 1 miljoen in de hoofdstad Freetown wonen. Het hele jaar door ligt de temperatuur tussen de 25 en 35 graden Celsius. Van april tot oktober is het regenseizoen en van oktober tot april het droge seizoen.

Dit artikel is eerder verschenen in evofenedex magazine 6 van juni 2019.

Tekst: Peter van Rheenen, projectmanager evofenedex.