05-09-2024
Superverkiezingsjaar 2024
SImpact op handel
In 2024 mogen zo’n 3,7 miljard mensen in 70 landen naar de stembus – meer dan de helft van de wereldbevolking. Wat betekent dit voor de internationale handel?
Nooit eerder hebben zoveel mensen in één jaar mogen stemmen. Onder meer in Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, India en Taiwan zijn al landelijke verkiezingen geweest. Ook de Europese verkiezingen zijn achter de rug. In november mogen de Amerikanen nog naar het stemhokje. Met zoveel verkiezingen kan de wereldorde verder verschuiven en dat kan gevolgen hebben voor internationale handel.
Nederland
In ons eigen land hebben PVV, VVD, NSC en BBB inmiddels een regering geformeerd. evofenedex heeft al voor de verkiezingen met PVV en BBB over internationale handel gesproken, wat terug te zien is in het hoofdlijnenakkoord. De coalitie noemt daarin expliciet het belang van export voor het verdienvermogen van Nederland en relateert dit ook aan een goed vestigingsklimaat en een goede concurrentiepositie. De regeringspartijen willen zich specifiek hardmaken om export voor mkb-bedrijven te vergemakkelijken en inzetten op handelsverdragen om onze welvaart te behouden. Hierbij hanteert de coalitie wel het principe dat wat in Nederland niet gemaakt mag worden, ook niet geïmporteerd mag worden. Dat maakt het voor derde landen minder aantrekkelijk om met Nederland (of eigenlijk de EU, die hierover gaat) handelsverdragen te sluiten.
Het dempende effect van regeldruk op de concurrentiekracht van het bedrijfsleven is eveneens een groot thema voor PVV, VVD, NSC en BBB. De partijen willen het Adviescollege Toetsing Regeldruk nauwer betrekken bij het bedenken van beleid en wetgeving. Ze willen geen nieuwe 'nationale koppen' op Europees beleid en waar mogelijk bestaande koppen schrappen, iets waar evofenedex in beginsel ook voor is.
Niet genoemd in het hoofdlijnenakkoord is internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). Dat is zonde, want duurzaam ondernemen is op de lange termijn juist essentieel voor de continuïteit van het bedrijfsleven. Bovendien zijn Nederlandse ondernemers al volop bezig om Europese duurzaamheidswetten in hun beleid te verankeren.
Europese Unie
Tussen 6 en 9 juni konden de inwoners van alle EU-landen naar het stemlokaal voor de Europees Parlementsverkiezing. Rechtse partijen wisten winst te boeken, maar minder dan vooraf ingeschat. De Europese Volkspartij (waar het CDA, BBB en NSC onderdeel van uitmaken) is de grootste politieke familie gebleven en kan in principe over links samen blijven werken. Toch zal de uitslag van grote invloed zijn op de koers die Europa inzet. De Europese Raad, die bestaat uit de regeringsleiders en staatshoofden van de 27 lidstaten, had hier al voor de verkiezingen in zijn strategische agenda voor de periode 2024-2029 op voorgesorteerd. Een van de taken van de Raad is om de politieke beleidslijnen en prioriteiten van de EU te bepalen.
Voor ondernemers springen drie doelstellingen van de Raad eruit. De eerste is de groene en digitale transitie die Europa duurzamer en minder afhankelijk moet maken van andere landen. Strategische autonomie en het verhogen van de veerkracht van het bedrijfsleven zijn essentieel voor de ‘economische veiligheid’ van de EU. De Raad ziet circulair ondernemen als een van de wegen om minder afhankelijk te worden van de import van kritische grondstoffen en onderdelen. Op nummer twee staat het werken aan een ondernemersvriendelijke omgeving, met veel nadruk op het verminderen van regeldruk en het gelijktrekken van het speelveld. Dit past perfect bij het laatste doel, het ‘afronden’ van de Europese interne markt en werken aan Europese concurrentiekracht.
Deze lijst sluit vrijwel naadloos aan bij de lobbyinzet van evofenedex in Europa. Die rust op drie pijlers: versterken van de interne markt, duurzame en efficiënte handel en brede welvaart, en efficiënte en duurzame logistiek en digitale transitie. Er zijn dus volop kansen om de lobbydoelen van evofenedex dichterbij te brengen.
Geopolitiek en protectionisme
Met het internationaal ondernemingsklimaat prominent op de agenda in zowel Nederland als Europa lijkt er geen wolkje aan de lucht. Dat is helaas niet zo. De politieke agenda is voor een belangrijk deel een reactie op geopolitieke ontwikkelingen in de wereld, waarin de grote machtsblokken Verenigde Staten en China hun handelsafhankelijkheden proberen te beperken en sleuteltechnologieën naar zich willen toetrekken. Industriepolitiek is terug, ook in Europa. Bedrijven die belangrijk zijn voor de Europese autonomie krijgen een zetje in de rug om te innoveren, te digitaliseren en te vergroenen.
Die inhaalslag is nodig en gezond, maar industriepolitiek mag niet doorslaan in een situatie waarbij landen elkaar vooral zien als concurrenten in plaats van handelspartners. Het belangrijkste doel van evofenedex voor de komende jaren blijft dan ook om een overdosis protectionisme te voorkomen en zich hard te maken voor eerlijke, duurzame en open wereldhandel.
Elmar Otten
Getty Images