Scannen op radiogolven

De ontwikkeling van RFID in de logistiek begon met de verificatie en autorisatie van vrachtauto’s die zich bij de poort aanbieden. De vrachtauto heeft een tag in de cabine die met een langeafstandslezer wordt uitgelezen. De techniek kan de automatisering van de inkomende goederenstroom verder helpen, maar heeft hier concurrentie van kentekenherkenning. Deze kan de radiofrequentie verstoren.

Er zijn ook bedrijven die een RFID-tag toepassen bij productdragers voor intern gebruik. In de bloementeelt is de RFID-tag vanaf 2007 in gebruik bij potplantenkwekers met een gemengd assortiment om de producten automatisch te sorteren. De tag zit dan in een houder die steeds opnieuw te gebruiken is. Ook voor assetmanagement is de techniek bruikbaar gebleken. In de bloemenhandel zijn zowel de veilingkarren als de kleinere ‘Deense karren’ getagd, waardoor respectievelijk veilingbedrijf FloraHolland en internationaal poolbedrijf Container Centralen zicht hebben op de duizenden karren die ze beheren. Elke kar die een scanpoort passeert, wordt gescand en kan aan een huurder of locatie worden gekoppeld.

RFID voor zelfscan

RFID is in winkels ook al lang bekend. Vooral kledingwinkels werken er al een tijdje mee om winkeldiefstal te voorkomen. Dat dat slechts een van de mogelijkheden is, bewijst de van oorsprong Franse sportwinkel Decathlon. In 2008 zette deze onderneming de eerste stappen in de wereld van RFID en deed dat gelijk serieus, door er dertig specialisten op te zetten. Volgens een uitleg op de website van de bedrijfsgroep waar Decathlon deel van uitmaakt, was het doel van begin af aan een nauwkeuriger voorraadbeheer in distributiecentra en winkels mogelijk te maken. Tien jaar later waren alle producten vanaf de productielocatie van een RFID-tag voorzien en elk product in de supplychain te volgen en elke stap te traceren.

Eind 2018 ging met de winkel in Rotterdam de eerste 100 procent RFID-winkel in Nederland open. Met een zelfscan die barcodes overbodig en winkeldiefstal vrijwel onmogelijk maakt. Andere vestigingen van Decathlon volgden. De klant legt product voor product in een scanbox en direct herkent de kassa het product en de prijs. Na betaling kan de klant inpakken. Het moment van betaling staat op de tag. Een niet-gescand artikel laat bij de uitgangspoort het alarm afgaan. Voor controle van de actuele winkelvoorraad maken medewerkers na sluitingstijd een ronde met RFID-lezers.

Het Spaanse bedrijf Pal Robotics heeft voor dergelijke controles de StockBot in ontwikkeling. Dat is een autonome mobiele robot voor voorraadbeheer met behulp van RFID-technologie. De robot rijdt door de winkelgangen en scant de aanwezige artikelen, waarna de winkeladministratie geautomatiseerd om aanvulling kan vragen. Er is in die opzet geen winkelmedewerker meer nodig die met een scanner langs de schappen loopt en bestellingen voor het distributiecentrum voorbereidt.

Dat een winkel in de lifestyle- en kledingsector de toon heeft gezet voor gebruik van RFID is niet vreemd. De kledingbranche heeft te maken met toenemende eisen rond traceerbaarheid en hergebruik door wetgeving uit Brussel. Samen met een QR-code wordt de RFID-chip door studiegroepen in de bedrijfstak bestudeerd als een mogelijke drager van een digitaal productpaspoort.

Ook de website van Decathlon hint daarop. De tag wordt onderdeel van het product en bij terugname kan de productie en samenstelling worden afgelezen, waardoor de mogelijkheden voor verdere verwerking bekend zijn. Mocht er ergens een productiefout zitten en een recall nodig zijn, dan kan in de winkel worden gescand of dat voor het aangeboden product geldt. Omdat water en metaal de leesbaarheid van tags geen goed doen, wil Decathlon producten van metaal en watersportartikelen aanpassen.