Nog drie maanden om voor te bereiden

Verder ontdekken steeds meer ondernemers dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) negen ontheffingsmogelijkheden voor hen heeft opgesteld: zes landelijke en drie gemeentelijke. Bij het zero-emissieloket op rdw.nl/ontheffing-zero-emissie is het bijvoorbeeld mogelijk een ­landelijke ontheffing aan te vragen die geldig is in alle stadscentra waar een ZE-zone geldt.

Deventer en Amsterdam

Het aantal gemeenten dat op 1 januari aanstaande daadwerkelijk een ZE-zone invoert, blijft waarschijnlijk hangen op veertien. In de loop van 2025 komen daar nog vier gemeenten bij. Uiteindelijk zal er in dertig tot veertig steden een ZE-zone gelden. Afgelopen voorjaar besloot de gemeente Deventer bijvoorbeeld de invoering uit te stellen tot 2028, vooral vanwege randvoorwaarden die nog niet op orde zouden zijn. 

Zo vindt het college van B en W van Deventer dat er nog te weinig tweedehands elektrische voertuigen te koop zijn. “Dat is essentieel voor ondernemers in de regio die gewend zijn tweedehands voertuigen te kopen. Daarnaast is het door het overvolle elektriciteitsnetwerk nog niet voor iedereen mogelijk om hun voertuigen op te laden”, aldus het college van de koekstad in een verklaring. Toch eindigt in Deventer, net als in andere steden, de overgangsperiode in 2030; vanaf die datum moeten alle bestel- en vrachtauto’s in de betreffende zone emissievrij zijn. 

Praktisch bezwaar

Tegelijkertijd is ook duidelijk dat negen gemeenten, waaronder de grote vier – Am­sterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – de invoering al hebben vastgelegd in een verkeersbesluit. Amsterdam liep daarbij wel tegen een praktisch bezwaar aan. Vanwege het nog ontbreken van geschikte verkeersborden waarmee ZE- en milieuzones samen worden aangeduid, ziet de hoofdstad zich gedwongen terug te komen op het voornemen om het hele stadsdeel binnen de ringweg A10 tot uitstootvrije zone te verklaren. Nu wordt uit praktisch oogpunt de huidige milieuzone (binnen de S100, ook wel bekend als de binnenring) per 1 januari 2025 ZE-zonegebied. Daarmee geeft de Amsterdamse verkeerswethouder Melanie van der Horst ook gehoor aan de argumenten van evofenedex dat er binnen de grote zone van de A10 veel bedrijven en industrie zijn gevestigd. 

Dat de officiële ZE-zoneborden er nog niet zijn, komt doordat de vorige Tweede Kamer de kwestie controversieel heeft verklaard en de beslissing erover aan kabinet-Schoof heeft gelaten. De nieuwe minister van IenW lijkt echter nog niet heel veel haast te maken met de nieuwe borden. 

Verkooprecord

Een andere ontwikkeling is dat importeurs van bestelauto’s melding hebben gemaakt van een opmerkelijke stijging van het aantal nieuw verkochte dieselvoertuigen; 2024 lijkt een recordjaar te worden als het om bestelautoverkopen gaat. Dat heeft een aantal oorzaken. Ondernemers met een nieuwe, schone dieselauto mogen nog drie jaar de ZE-zones in. En over bestelauto’s met een dieselmotor (en trouwens ook de elektrische modellen) heft de fiscus vanaf 1 januari 2025 dezelfde luxebelasting als over personenauto’s: bpm. Hierdoor worden ze fors duurder. 

Tegelijkertijd is het de vraag wat er met die recent aangeschafte dieselauto’s gebeurt, als die in 2028 niet meer bruikbaar zijn in stadscentra. Het doel van de ZE-zones is immers schonere en leefbaardere steden. Mede daarom blijft de landelijke overheid ondernemers aanmoedigen om elektrische bedrijfsauto’s aan te schaffen. 

SEBA

Zo maakte staatssecretaris Chris Jansen (PVV, OV en Milieu) begin augustus 2024 bekend dat er 30 miljoen euro extra beschikbaar is voor de Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA). Die pot dreigde namelijk op te drogen vanwege de enorme populariteit; in de afgelopen maanden dienden ondernemers ruim zevenduizend aanvragen in voor subsidie op een elektrische bedrijfsauto. De subsidiepot is op aandringen van onder meer evofenedex daarom aangevuld. 

SEBA is tot 31 december aan te vragen via de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). 2024 is het laatste jaar waarin deze subsidie beschikbaar is. Op het moment van schrijven (26 augustus) zat er nog ruim 25 miljoen euro in de pot, zie ook rvo.nl/subsidies-financiering/seba.

Dagontheffing aanvragen

De RDW heeft laten weten dat per voertuig en per gemeente maximaal twaalf keer per jaar een dagontheffing mag worden aangevraagd voor rijden in een ZE-zone. Dat kan zelfs achteraf, mits op dezelfde dag van de rit aangevraagd. Prettige wetenschap voor ondernemers die per ongeluk een ZE-zone zijn binnengereden.