Prijsverlagingen van retailers schoolvoorbeeld van resilience in de keten
Leestijd: 2 minuten
De noodzaak voor een dynamische ketenbenadering van risico’s
In 2024 kondigden enkele grote retailers, waaronder IKEA, Wibra, Action en Jumbo, prijsverlagingen aan. Op zijn minst een bijzondere strategie in een tijd waarin zowel kosten als risico’s in de keten zijn toegenomen. De spanning in het Midden-Oosten is niet minder geworden, waardoor de containerschepen nog steeds kiezen voor de langere route rond Kaap de Goede Hoop. Daarnaast zijn de prijzen van grondstoffen, arbeid en transport onverminderd hoog. Hadden deze bedrijven een glazen bol waardoor ze in staat waren de toekomst te voorspellen of is er iets anders aan de hand?
De uitdagingen van traditioneel risicomanagement
In veel ketens zien we dat risicomanagementprogramma’s zijn opgesteld vanuit de overblijfselen van scientific management. Hierbij worden risico’s geïdentificeerd en gekwantificeerd op basis van resultaten uit het verleden. Een bekende aanpak is de zogenaamde risicomatrix, een model waarin bekende risico’s worden afgezet tegen de impact die ze mogelijk hebben en de kans dat dit gebeurt. Dit model gaat uit van het managen van bekende risico’s die los van elkaar plaatsvinden. Laat dit nu ook direct de zwakte zijn van het model. De disrupties van de afgelopen jaren leren ons dat we bepaalde risico’s helemaal niet op ons vizier hadden en dat deze ook nog eens interacteren. Onze supplychains zijn door globalisering en digitalisering complexer geworden, en sterker afhankelijk van elkaar.
58 procent wil weerbaarheid versterken
Uit onderzoek door evofenedex onder haar leden blijkt dat de noodzaak van een weerbare keten toeneemt. 58 procent van de leden wil de weerbaarheid van haar keten versterken na aanhoudende verstoringen in de keten, zoals de Rode Zee-crisis. De aanhoudende verstoringen veroorzaken oplopende doorlooptijden voor verladers die gebruik maken van deze route. Waar voorheen gekeken werd naar het beheersen van risico’s, wordt nu gekeken naar het versterken van weerbaarheid, waar zit dat verschil in?
Zwarte zwaan
Het grote verschil zit in de voorspelbaarheid van gebeurtenissen. De onvoorspelbare gebeurtenissen, vaker geduid met de term zwarte zwaan, zijn events die voordat ze waren gebeurd voor onmogelijk werden gehouden en waarvan de impact onbekend was. Deze gebeurtenissen zijn door bedrijven niet meegenomen in het risicomanagementprogramma. Maar hoe moet je je voorbereiden op een onbekend risico dat op een onbekend tijdstip gaat plaatsvinden en op onbekende wijze interacteert met andere gebeurtenissen? Om dat te bereiken is een verandering in denkwijze nodig.
Bouwen aan weerbaarheid in de keten
Waar in de regel risico’s beschouwd worden als bedreiging van de bedrijfsvoering, kunnen we risico’s binnen de keten ook zien als een kans. Een kans om het marktaandeel te vergroten of een bestaande positie te verstevigen. Ervan uitgaande dat een volgend black swan-event bestaat en gaat gebeuren, is weerbaarheid in de keten bouwen het enige wat gedaan kan worden. Zie weerbaarheid in de keten niet alleen als een zacht kussen dat de klap opvangt, maar ook als iets dat de prestaties van de keten tot boven het ‘normale’ niveau kan brengen.
Dit kussen van weerbaarheid bestaat uit de volgende vijf pijlers:
- Robuustheid: het gebruik van extra buffers in capaciteit, voorraad en sourcing op verschillende geografische locaties;
- Samenwerking: een gezamenlijke aanpak en besluitvorming, zowel intern als met toeleveranciers en afnemers;
- Flexibiliteit: het vermogen om flexibel te zijn, bijvoorbeeld met alternatieve transportmodaliteiten of binnen het modulaire ontwerp van producten;
- Zichtbaarheid: betrouwbare prognoses gecombineerd met het inbouwen van tijdige waarschuwingssystemen en zichtbaarheid van goederen in de keten;
- Wendbaarheid: het vermogen vlot te reageren door snelle besluitvorming en aanpassing.
Veerkrachtig op de markt
De retailers laten met hun prijsverlagingen duidelijk zien veerkrachtig te kunnen reageren op de markt, vanuit de ambitie om zowel omzet te genereren als marktaandeel te winnen. Dit vraagt financiële buffers, maar ook snel inzicht in gevolgen hiervan om wendbaar te reageren.
De tijd van traditioneel risicomanagement als statische benadering die een bedreiging is op de bedrijfsvoering is voorbij. En de noodzaak van dynamisch risicomanagement is toegenomen. Een volgende zwarte zwaan staat voor de deur, de vraag is alleen of uw keten ervan kan profiteren.
Masterclass Resilience in de supplychain
Onze vierdaagse masterclass biedt jou de handvatten en de kennis om jouw organisatie weerbaarder te maken tegen de impact onvoorziene gebeurtenissen.
Vragen over Supply Chain Management?
Nanne en zijn collega's helpen je graag verder