Hoe richt ik mijn magazijn in?

Verandert één schakel, dan heeft dat gevolgen voor het geheel. Daarbij is een magazijn op zijn beurt ook weer een schakel in het gehele bedrijf.

Een uitgangspunt in de routing is dat de goederenstroom zo logisch mogelijk door het pand loopt. Als het ware in éénrichtingsverkeer. In het magazijn zijn de volgende, hieronder beschreven, gebieden te onderscheiden: inkomende- en uitgaande expeditie; opslaggebied; controle-inpakgebied.

Expeditie

In veel bedrijven zijn de werkzaamheden voor de ontvangst van goederen en de expeditie gelijksoortig. Dat wil zeggen dat dezelfde hulpmiddelen worden gebruikt (laad-losfaciliteiten en interntransportmiddelen). Over het algemeen worden daarom de in- en uitgangen aan één zijde van het pand gesitueerd. De leidinggevende in het magazijn heeft hierdoor ook zicht op alle inkomende en uitgaande bewegingen. Tegengestelde transporten worden vermeden. Ook zal bij het gebruikmaken van dezelfde in- en uitgangen slechts aan één zijde rekening hoeven te worden gehouden met de manoeuvreermogelijkheden op het bedrijfsterrein. Wel is van belang dat er een duidelijke fysieke scheiding is tussen ontvangen en te verzenden goederen.

Om de nodige ruimte te bepalen van de in- en uitgaande expeditie moet de grootte van de zendingen worden gemeten, waarbij de wijze van aan- en afvoer niet moet worden vergeten. Ook is het van belang te weten of de goederen 'bont' of op route in de expeditieruimte geplaatst mogen worden, aangezien voor het opslaan per route meer ruimte nodig is.

Opslaggebied

De opslagmethode is voor elk bedrijf verschillend. Voor een goede opslag van de goederen moet op een zo efficiënt mogelijke wijze met de goederen worden gewerkt. De gehanteerde werkmethode in het magazijn is bepalend voor de keuze van het opslagsysteem. Uiteraard moet bij de keuze rekening worden gehouden met de aard en de omvang van de goederen en de in gebruik zijnde of toe te passen interntransportmiddelen. De twee meest voorkomende opslagsystemen zijn die van de palletstelling en de legbordstelling. 

Bij opslag in palletstellingen worden de stellingen conform de route opgesteld, met aan het begin van het opslaggebied de mogelijkheid om het juiste gangpad te kiezen. In een lang gebied zijn onderdoorrijgangen wenselijk om onnodig lange transporttijden te voorkomen.

Bij opslag in palletstellingen is de keuze van de interntransportmiddelen van groot belang voor de nodige ruimte. Met een vorktruck kan met een breedte van de paden van circa 3,8 meter gewerkt worden terwijl de reachtruck maar een breedte van circa 2,8 meter nodig heeft. Als op hoogte verzameld wordt, wordt vaak een smallegangentruck gebruikt waarbij de orderverzamelaar mee omhoog gaat om goederen boven twee meter te verzamelen. Een gangpad van circa twee meter is dan voldoende.

De legbordstellingen zijn vooral goed toepasbaar bij kleingoedartikelen. Bij het legbordstellingsysteem ligt een breed assortiment op een relatief klein oppervlak, waardoor de loopafstanden voor de orderverzamelaar beperkt blijven. Over het algemeen worden tijdens het orderverzamelen meerdere orders gecombineerd. Loopafstanden en benodigde tijd per orderregel zullen dan zo gering mogelijk blijven. Wanneer meer orders tegelijk worden verzameld, zal de verzamelaar een U-vormig hoofdpad afleggen. Aan beide zijden van het hoofdpad staan loodrecht de zijpaden waarlangs de stellingen zijn opgesteld.

In dit gebied kan gebruik worden gemaakt van niet-heffende interntransportmiddelen, aangezien de stellingen qua hoogte afgestemd zijn op handmatig werk. De meest voorkomende interntransportmiddelen in een vakstellinggebied zijn de magazijnwagen of de verzameltruck.

Door de stellingen in meerdere etages te bouwen, wordt de hoogte van het magazijn beter benut. Bij een combinatie van palletstellingen kan op de tweede etage ook bulk opgeslagen worden. De jukken van de onderste stellingen moeten wel zwaar genoeg zijn om de belasting door de etage op te vangen.

Controle-inpakgebied

Dit gebied behoort aan het einde van het orderverzamelproces te liggen en aan te sluiten op de expeditieruimte. Eventueel kan de expeditieruimte een onderdeel zijn van het controle-inpakgebied. De wijze van inrichten wordt sterk bepaald door de werkmethoden in het verzamelgebied en de aard en volume van de goederen.

De totale ruimte wordt bepaald op grond van het aantal personen dat voor de werkzaamheden in dit gebied noodzakelijk is en de toegepaste hulpmiddelen, zoals paktafels en wikkelapparatuur. Rekening zal moeten worden gehouden met extra ruimte voor de klaargezette orders, opslag voor verpakkingsmateriaal en ander hulpmateriaal.

Effectiviteit

Zoals blijkt uit het bovenstaande hangen routing en lay-out van het magazijn samen van verschillende factoren. Vooreen juiste keuze zal een inventarisatie gemaakt moeten worden van de werkmethode, de wijze van aansturing in het magazijn en de kwantificering van de werkhoeveelheden. Deze zijn zeer bepalend. De gegevens omtrent de werkmethode en de fysieke aard van de goederen zijn de basis voor een goede lay-out. De effectiviteit van dit alles hangt nauw samen met de mate waarin alles door de medewerkers wordt geaccepteerd. Het is daarom belangrijk die medewerkers bij beslissingen te betrekken door regelmatig werkoverleg te houden.