Zeevaart/binnenvaart
Bij het zeetransport onderscheiden wij: lijnvaart (conferen¬ces, allianties en independents) en tramp-vaart of wilde vaart
Lijnvaart
De lijnvaart geeft regelmatige afvaarten welke regelmatig gepubliceerd worden via timeschedules van de desbetreffende reder en via daartoe bestemde bladen, zoals bijv. in het Verladerskatern van Nieuwsblad Transport. De lijnvaartrederijen hebben zich veelal verenigd in een zgn. "Conference". Conferences zijn samenwerkingsverbanden tussen rederijen die een gezamenlijke lijndienst onderhouden op hetzelfde vaargebied.
De samenwerking richt zich op het gezamenlijk bepalen/werken aan:
- tarieven;
- afvaartschema's
- ladingquota's (zgn. pools)
- concurrentiebestrijding
Men kan het kartelvorming noemen, hoewel recente uitspraken van de Europese Commissie dit niet als zodanig interpreteren. Men heeft namelijk aan kunnen tonen dat het bestaan van de conferences veel voordelen voor de verschepers biedt. Als zodanig kan genoemd worden:
Vaste tarieven voor langere perioden. Denk ook aan servicecontracten waarbij een bepaalde hoeveelheid lading tegen een vast tarief gedurende bv. een jaar vervoerd kan worden.
- Regelmatige afvaarten
- Beschikbaarheid van container equipment
Tramp of wilde vaart
Het meeste over zee vervoerde tonnage wordt met de wilde vaart vervoerd. Denk met name aan de grote hoeveelheden olie, ertsen, kolen en granen.
Wilde vaart schepen varen daar waar lading te vinden is. Er is dus zelden sprake van enige regelmaat. Als een verscheper grotere partijen te verschepen heeft, dan zou men een schip kunnen charteren. Dit kan op verschillende wijzen. Men kan een schip voor een bepaalde reis van A naar B huren (reis of voyage charter). Als men zowel heen als terug lading heeft zou men kunnen overwegen een schip voor een bepaalde tijd te huren (time charter). Om een schip te huren maakt men gebruik van een tussenpersoon een “broker”. Hij zorgt ervoor dat lading en schip bijeengebracht worden. Als men het eens is over alle condities, dan wordt de vervoersovereenkomst gesloten. Dit heet de “charter party”. De meest voorkomende scheepstypen in de wilde vaart zijn o.a. bulk carriers, olie tankers of combinaties hiervan, maar ook parcel tankers, koel- en vriesschepen en gespecialiseerde schepen voor zware lading.
Binnenvaart
Zware materialen, zand, grind, natte of droge goederen in het algemeen en containers, kunnen goed door middel van de binnenvaart worden vervoerd. De binnenvaart kent het laagste “natuurlijk doordringingsvermogen”. Alleen als men een laad- los kade aan de rivier heeft, kan men direct overslaan, in andere gevallen is altijd voor- of natransport vereist. Binnenvaart is overigens wel een milieuvriendelijke oplossing. De technologie en creativiteit staan voor niets, zgn. inland containerterminals zijn hiervan het bewijs. Door grote hoeveelheden containers over water naar deze terminals te voeren, ontlast men ook de wegen rondom de havens.
Het vervoer tussen de verschillende landen is vrij. Dit komt vooral door de 'Akte van Mannheim' (1868) die vrijheid van de Rijn garandeerde. Vandaar dat deze wijze van vervoer geen tolheffing kent, vrijheid van navigatie heeft en er geen regelingen zijn wat betreft vergunningen en capaciteit.
Het prijssysteem van de binnenvaart is gebaseerd op de marktverhoudingen en er zijn wat dit onderdeel betreft dan ook weinig tariefbepalingen. De prijs van vervoer wordt hier dan ook nog voornamelijk bepaald door de stand van de Rijn; bij hoog of laag water brengt de binnenvaartrederij de exporteur een bepaalde toeslag in rekening.
Het transportdocument voor deze modaliteit of de zgn. charterparty of een binnenvaartconnossement. De charterparty is de schriftelijke bevestiging van de transportovereenkomst die dienst doet als vrachtbrief temeer daar alle instructies voor de vervoerder daarvan een onderdeel vormen. Het connossement wordt in detail besproken bij het onderdeel zeevaart.
Functies en karakteristieken binnenvaartvrachtbrief/charterparty:
- Begeleiding van de goederen. Alle gegevens betreffende de goederen, de goederensoort, de hoeveelheid, het gewicht vindt men hierin terug.
- Zoals boven reeds omschreven is het in feite de weerslag van de vervoersovereenkomst.
- De vrachtprijsafspraak, ook al omdat dit een onderdeel is van de overeenkomst.
- Het ontvangstbewijs.
- Mogelijke vermelding van specifieke zaken die met de goederen te maken hebben en die de vervoerder en afzender gezamenlijk wenselijk en nuttig achten te vermelden.
- Het is een niet-verhandelbaar document en vertegenwoordigt de goederen dus niet.
Het transportdocument voor deze modaliteit is de zogenaamde charterparty of een connossement. De charterparty is de schriftelijke bevestiging van de transportovereenkomst die dienst doet als vrachtbrief temeer daar alle instructies voor de vervoerder daarvan een onderdeel vormen.
Vragen over internationaal ondernemen?
Peter en zijn collega's helpen je graag verder