Exportcontrole vanuit perspectief VS

Aangezien de VS net als Nederland (en alle overige lidstaten van de EU) lid zijn van de diverse exportcontroleregimes, is de bron van de VS exportcontroleregelgeving identiek aan die van de EU. De uitwerking hiervan kent echter extraterritoriale werking.

De dual-use regelgeving van de VS is vastgelegd in de Export Administration Regulations (EAR). De reikwijdte van de EAR is enorm. Aan de VS dual-use regelgeving zijn namelijk onderworpen:

• alle items in de VS (dus ook doorvoer en een vrijhandelszone)
• alle items van oorsprong VS

Voorts stelt de EAR dat buiten de VS vervaardigde producten indien gedeeltelijk van oorsprong VS (bijvoorbeeld doordat VS grondstoffen, componenten, onderdelen e.d. zijn gebruikt) onderworpen kunnen zijn aan de EAR. Er kan dus al vrij snel sprake zijn van een product dat onderworpen is aan de VS exportcontroleregelgeving.

Om te kunnen beoordelen of een product dat gedeeltelijk van VS oorsprong is, daadwerkelijk onderworpen is aan de EAR moet een calculatiemethode worden toegepast. Deze komt er in beginsel op neer dat een buiten de VS vervaardigd product, gedeeltelijk van oorsprong VS, onderworpen is aan de EAR zodra het gedeelte van oorsprong VS meer dan 25% waarde vertegenwoordigd ten opzichte van de verkoopprijs van het product.

Goederen onderhevig aan de ‘EAR-regelgeving’ kunnen in beginsel niet beschikbaar worden gesteld aan natuurlijke- en/of rechtspersonen die door de VS zijn gesanctioneerd.

De VS stelt haar sancties beschikbaar op hun sites:

• Lists to check (Bureau of Industry and Security)
• OFAC Recent actions (The Office Of Foreign Assets Control)

Vergunning

In het algemeen kan worden gesteld dat de wederuitvoer van ‘EAR-items’ slechts mag plaatsvinden met toestemming van de bevoegde autoriteit van de VS. Als een vergunning nodig is voor de wederuitvoer van ‘EAR-items’, moet deze bij de US BIS te worden aangevraagd. In veel gevallen kan echter een License Exception worden gebruikt, wat formeel gezien toestemming van de bevoegde autoriteit is om het product zonder een tastbare vergunning te mogen wederuitvoeren.

Nederlandse bedrijven

Ook Nederlandse bedrijven en/of personen zijn opgenomen in de EAR. Een binnenlandse transactie met zo’n gesanctioneerd persoon in Nederland waarbij ‘EAR-items’ zijn betrokken, kan dientengevolge verboden zijn. Er zijn bijvoorbeeld enkele personen in Nederland opgenomen in de ‘Denied Persons List’, aangezien zij de VS exportcontroleregelgeving hebben overtreden.

Antiboycot regelgeving

De EAR kent ook zogenoemde antiboycot regelgeving. Het meest voor de hand liggende voorbeeld betreft de antiboycot regelgeving tegen de Arabische Liga. Landen die lid zijn van de Arabische Liga boycotten Israël. Zo beogen bijvoorbeeld geen goederen van Israëlische oorsprong te importeren. In dit kader kan het voorkomen dat een Nederlandse leverancier aanvullend moet verklaren (bijvoorbeeld op facturen) dat de goederen niet van oorsprong uit Israël zijn.

Dit kan problemen geven zodra de bewuste leverancier de goederen (of onderdelen) inkoopt in de VS of bij een in de VS geregistreerde onderneming. De VS onderneming zal namelijk niet overgaan tot levering indien zij weet dat er sprake is van een boycot tegen Israël.

Militaire goederen

Behalve de EAR regelgeving is VS regelgeving van toepassing op militaire goederen welke eveneens extraterritoriale reikwijdte kent. Dit is ondergebracht in de International Traffic in Arms Regulations (ITAR). De lijst van gevoelige goederen die als bijlage zijn opgenomen in de ITAR lijkt erg op de munitielijst van het WA, maar kent ook afwijkingen. In de VS munitielijst (USML) zijn feitelijk alle items die specifiek ontworpen of gemodificeerd zijn voor militair gebruik en een aantal niet militaire goederen zoals satellieten (en onderdelen) opgenomen. Wederuitvoer van dergelijke producten is bijna altijd onderhevig aan vergunningplicht van de VS. De bevoegde autoriteit is de US Department of State, Directorate of Defense Trade Controls (DDTC).

Onderworpen aan de ITAR zijn:

• alle items van VS oorsprong die opgenomen zijn in de VS munitielijst
• alle items die gedeeltelijk van VS oorsprong zijn waarbij het betreffende VS onderdeel (of onderdelen) opgenomen is (zijn) in de VS munitielijst
• alle items die met gebruikmaking van VS-technologie (technische gegevens, technische bijstand) zijn vervaardigd indien de betreffende technologie is opgenomen in de VS munitielijst.