evofenedex leidt douanedeclaranten op

Customs? Wat is dat nou weer? Jurian Schouwe had geen idee. Als hoteldevelopmentmanager vloog hij de wereld rond. “Op vliegvelden passeerde ik altijd zo snel mogelijk het bordje ‘Nothing to declare’. Later leerde ik dat je op dat moment wel degelijk een formele aangifte doet.”

Schouwe verloor zijn baan toen door corona hotels leeg kwamen te staan en zijn werkgever failliet ging. “Ik was 49 jaar en stond op straat. Wat nu? Toen iemand opperde of customs iets voor mij zou zijn, ben ik me er een beetje in gaan verdiepen. Van UWV kreeg ik een gratis opleiding aangeboden. Ik dacht: ik ga het gewoon doen, misschien komt er iets moois uit voort.”

Personeelstekort

Het tekort aan douanedeclaranten in de handel en de logistiek is onverminderd groot. “Mede door de brexit is de vraag de laatste jaren geëxplodeerd. De in- en uitstroom bij bedrijven is groot, want er wordt aan alle kanten aan deze mensen getrokken”, zegt Paul de Winter, relatiemanager bij evofenedex. “Tegelijkertijd is het een niche, het beroep is niet erg bekend. Terwijl het een prachtig vak kan zijn waarin je een mooie carrière kunt maken.” evofenedex zelf geeft opleidingen die de leden kunnen inkopen om hun personeel te scholen tot assistent-declarant, declarant of manager custom & trade affairs. Om ook potentiële werknemers van buiten de sector aan te trekken en daardoor het aanbod van personeel te vergroten, is evofenedex een samenwerking aangegaan met AXS Logistiek/Customs Professionals Nederland (CPN) en UWV. Arbeidsbemiddelings- en detacheringsbureau AXS/CPN heeft het initiatief opgezet, publieke dienstverlener UWV stelt budget beschikbaar om de door hem geselecteerde kandidaten een basisopleiding te geven, inclusief stageplek en baangarantie.

Succesvol

Een eerste traject, in 2020 tijdens corona begonnen, is succesvol afgerond. Van de vijftien deelnemers hebben er twaalf een baan gevonden, onder wie Jurian Schouwe. "Het werk bleek aan te sluiten bij mijn ervaring en competenties: cijfermatig inzicht, het begrijpend lezen van contracten en wetteksten. Tijdens mijn stage leerde ik dat customs een dynamische wereld is en dat er soms aardig wat tijdsdruk op het werk staat.” De stage bij logistiek dienstverlener Syncreon leverde Schouwe een vast contract op.

Door de bemoedigende resultaten is eind vorig jaar een nieuw traject in gang gezet met een groep van negen cursisten, opnieuw met UWV. “Sinds de vorige keer is de markt veranderd, er zijn nóg meer vacatures”, zegt Jan van de Wouw, senior adviseur Werkgeversdiensten UWV van het WerkgeversServicepunt Breda. “Ik heb referenties van werkgevers gekregen dat het traject goed in elkaar zit. Vandaar dat wij als UWV ons daaraan opnieuw hebben willen confirmeren.”

De opleiding wordt in Breda gegeven door Ferdi Bakker van AXS/CPN. Bakker selecteert de kandidaten ook, na een voorselectie door UWV. Niet iedereen is geschikt. “De materie is pittig en vergt best wat aandacht. Sommigen moeten voor het eerst sinds tijden weer eens een lesboek openslaan, dat valt niet altijd mee. Daarom vind ik de drive van de mensen belangrijker dan hun leeftijd of wat ze hiervoor gedaan hebben.”

Coaching en begeleiding

Als mensen een vervelend ontslag hebben meegemaakt of langdurig werkloos zijn geweest, kan dat best demotiverend werken. “Daarom brengen we niet alleen kennis over, maar begeleiden en coachen wij de kandidaten ook”, zegt Bakker. “Vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt wil je mensen die een wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt hebben kansen bieden. Soms is dat een reden voor bedrijven om hieraan mee te doen, afgezien van het tekort aan personeel.”

Van de huidige negen deelnemers verwacht Bakker dat ze allemaal het niveau bereiken om in het bedrijfsleven in te stromen. Voor een van hen is dat al gelukt voordat de opleiding met het behalen van het examen is afgerond. Ferry van den Heuvel (34) uit Dordrecht kreeg van het bedrijf waar hij stage liep te horen dat ze hem langer willen binden. “Ze willen me graag houden en ik wil graag blijven, want ik geniet elke dag van mijn werk.”

Van den Heuvel werkte eerder voor een groothandel waar hij weinig perspectief en doorgroeimogelijkheden zag, maar al wel zijdelings met de douanewereld te maken had. Toen hij in een uitkering terechtkwam en zichbij AXS meldde voor een andere functie, zag hij een foldertje liggen over de declarantencursus. “Toen die andere baan niets werd, ben ik hier achteraangegaan. Ik vond het gelijk al interessant.”

Enthousiast

Van den Heuvel heeft bij de binnenvaartoperator waar hij nu werkt wél de doorgroeimogelijkheden die hij in zijn vorige baan miste. “Als assistent mag ik declaraties voor de douane alleen nog maar klaarzetten, niet zelf insturen. Daar moet ik een vervolgopleiding voor doen. Dat ben ik wel van plan, maar dat gaan we later dit jaar met mijn werkgever bespreken. Misschien ga ik ook wel verder richting expediteur, want als je dat samen doet, heb je een heel grote plus. Dat geeft nog meer perspectief op langere termijn.”

Ook Albert Zijdenbos (59) uit Terheijden is enthousiast over het traject dat hij heeft doorlopen. De kennis die hij in zijn vorige baan als accountmanager in de petrochemie had opgedaan,was zó specialistisch dat die moeilijk was in te zetten bij een nieuwe werkgever. Zijn nieuwe werkzaamheden bevallen hem.“Het is wel een ingewikkeld vak, de cursus is pittig, je hebt veel begeleiding nodig, maar die wordt ook gegeven. Persoonlijk vind ik mijn stage – bij een douane-expediteur in Hazeldonk – heel belangrijk. Daar kun je de theorie die je in de les krijgt, bespreken en in de praktijk brengen.”

Uitbreiden

De opzet heeft zich inmiddels bewezen, vinden de partners evofenedex, UWV en AXS/CPN. In april volgt er een derde traject met ditmaal vijftien deelnemers. Dat het project een regionaal, Brabants karakter heeft, is min of meer toeval: twee van de partners zijn gevestigd in Breda. “We zijn hier onder de rivieren begonnen, maar willen het graag breder trekken naar boven de rivieren”, zegt Van de Wouw van het werkgeversservicepunt. De bedoeling is dat bij een vierde traject na de zomer meer spreiding richting Zuid-Holland plaatsvindt.

Voor de deelname van meer kandidaten in een groter gebied is het wel nodig dat meer bedrijven aanhaken. Ondanks het grote tekort aan douanedeclaranten gaat dat niet vanzelf, is de ervaring van Van de Wouw. “In mijn gesprekken met werkgevers merk ik dat zij vaak niet weten welke weg ze moeten bewandelen om aan mensen te komen. Ook niet dat UWV daarbij kan helpen.”

De Winter van evofenedex verwacht dat de opzet van de samenwerking andere bedrijven over de streep kan trekken. “Het is een mooi voorbeeld van een publiek-privaat project. UWV financiert de opleiding en AXS/CPN neemt de detachering voor zijn rekening. Onze leden kunnen daar hun voordeel mee doen.”

Mooie carrière

Inmiddels gaat het met de loopbaan van Jurian Schouwe bij Syncreon crescendo. Hij was nog niet lang in dienst of hij werd gevraagd toe te treden tot het Customs NL-team, de landelijke organisatie boven de vier lokale vestigingen van de logistiek dienstverlener in Nederland. “Wat ik doe? Zorgen dat Syncreon binnen de lijntjes van de AEO-richtlijnen blijft. Mijn dagelijkse werk bestaat uit het beheer van douanevergunningen, het doen van interne controles en het bijhouden van werkinstructies om compliant te blijven, het inventariseren van incidenten, de maandelijkse opgave aan de douane. Het is afwisselend.”

Een “fantastische reis” noemt Schouwe de periode tussen zijn ontslag en nu. Al stond hij aanvankelijk te kijken van het verschil tussen de lobby van een vijfsterrenhotel en die van een kantoor. Mist hij het hotelwezen niet? “Dat is een gemene vraag. Ik denk niet dat ik terugga, maar het blijft mijn eerste liefde. Customs is mijn tweede vrouw. Met haar ben ik nu gelukkig.”

Dit artikel is eerder verschenen in evofenedex magazine 1/2023

Oproep voor stageplekken

Heb je als werkgever interesse in de mogelijkheden voor een werkervarings- of stageplaats voor een assistent-declarant vanuit een dergelijk project? Dan kun je vrijblijvend contact opnemen met Paul de Winter van evofenedex via [email protected] of telefoon 06 50 66 57 46.