Stilte voor de storm op btw-gebied

VIDA

VAT in the Digital Age (VIDA) is het voorstel van de Europese Commissie om de lidstaten van de Europese Unie (EU) technologische ontwikkelingen te laten gebruiken om het btw-systeem te verbeteren en fraude, en het op andere manieren weglekken van btw in de EU (EU VAT gap), te voorkomen. Het laatste VAT gap-rapport laat zien dat de gap met behulp van digitalisering in 2021 verminderd is van 99 naar 61 miljard euro. Vanaf januari 2024 stonden de eerste implementaties van VIDA op stapel. Deze worden hoogstwaarschijnlijk op basis van adviezen van het Europees Parlement (EP) met minstens een jaar uitgesteld. VIDA heeft drie pijlers.

Pijler 1. Digitale rapportageverplichtingen en e-facturering

1. De introductie van de vereiste voor alle ondernemingen om binnen 2 dagen na een transactie de e-factuur op te stellen en digitaal te rapporteren aan de belastingdienst. Het EP stelt voor de voorgestelde 2 dagen minimaal te verlengen naar 8 of 10 dagen (implementatie 2028 uitgesteld tot 2030/2032);
2. Verplichte e-facturatie voor intracommunautaire leveringen (implementatie 2024 uitgesteld tot 2025);
3. Verdwijnen van opgaaf Intracommunautaire Prestaties (2028).

Pijler 2. Marktplaats/platform wordt geacht leverancier te zijn voor de btw (uitgesteld tot 2026)

1. Uitbreiding marktplaatsverplichtingen (marktplaatsen voor goederenleveringen en platforms voor bemiddeling bij accommodatie en het delen van ritten) om btw af te dragen. Nu is er vaak al de verplichting voor marktplaatsen btw af te dragen voor niet EU-leveranciers. Dit zal uitgebreid worden met EU-ondernemingen die via het platform handelen;
2. Het EP heeft voorgesteld kleinere marktplaatsen van deze verplichting vrij te stellen en de verhuurdrempel te verlagen van 45 naar 31 dagen;
3. Import One-Stop Shop (IOSS) wordt verplicht voor marktplaatsen/platforms voor het afdragen van btw op import van goederen onder de 150 euro.

Pijler 3. Naar een enkele btw-registratie in 2026

1. Uitbreiding One Stop Shop (OSS), rapportage en afdracht btw andere EU-lidstaat in eigen lidstaat) met alle grensoverschrijdende voorraadverplaatsingen. Buitenlandse btw-registraties niet meer nodig (introductie nu gepland voor 2025);
2. Afschaffing van de call-off-stockregeling, ondernemingen kunnen lokale btw andere lidstaat afdragen via OSS (introductie uitgesteld van 2024 naar 2025);
3. Uitbreiding OSS met B2C-transacties waarvoor nu lokale btw-registratie nodig is. Zoals goederenleveringen inclusief installatie (2025);
4. Harmonisatie van de B2B-verleggingsregelingen binnen de EU. Niet in de EU-lidstaat gevestigde leveranciers kunnen gaan kiezen om de lokale btw wel of niet te verleggen.

Wat viel op in 2023?

Nederland

Nederland had in 2021 als enige lidstaat een negatieve VAT gap. Wij zien steeds meer dat de Nederlandse belastingdienst achter bepaalde ondernemingen aan gaat waar de btw-verliezen voor de staat potentieel groot zijn. Denk hierbij aan ondernemingen die ten onrechte de margeregeling hebben toegepast (met name autohandelaren) of onvoldoende kunnen aantonen dat zij het nultarief voor intracommunautaire leveringen mochten toepassen; bijvoorbeeld door missende bewijsstukken in de administratie. Een veel gehoord argument is ‘maar mijn concurrenten doen het ook zo’. De belastingdienst is daar echter ongevoelig voor. Wees dus gewaarschuwd.

Nultarief zeeschepen

Wij zien regelmatig dat ondernemingen die aan tussenhandelaren van zeeschepen leveren, het nultarief voor zeeschepen toepassen. Deze leveranciers moeten oppassen. Want het nultarief is alleen van toepassing als de afnemer de exploitant is van het schip en dus niet voor leveringen aan een tussenhandelaar. Bij een controle door de belastingdienst kan een flinke naheffing met boetes opgelegd worden voor de niet in rekening gebrachte btw. De vraag is of de btw dan alsnog in rekening gebracht kan worden bij de afnemer.

Dropshipping

(Kleine) ondernemingen die goederen via hun website aanbieden en direct door hun leverancier in China naar de eindklant laten versturen, schieten als paddenstoelen uit de grond. Omdat de btw-gevolgen complex kunnen zijn, moeten zeker deze ondernemingen de ontwikkelingen rondom de marktplaatsfictie goed in de gaten houden.

Wijziging btw-tarieven

Estland

Vanaf januari 2024 wordt het standaard btw-tarief in Estland verhoogd van 20 naar 22 procent. Het verlaagde tarief wordt verhoogd van 5 naar 9 procent.

Luxemburg

Op 1 januari 2023 werden de btw-tarieven tijdelijk met 1 procentpunt verlaagd. Vanaf 1 januari 2024 wordt deze tijdelijke verlaging beëindigd en is het standaard btw-tarief weer 17 en het verlaagde tarief 14 procent.

Tsjechië

Vanaf 2024 zal in Tsjechië nog slechts één verlaagd tarief gelden van 12 procent. Een aantal goederen die onder een verlaagd tarief vielen, zullen ook overgaan naar het standaardtarief van 21 procent (alcohol, bier van de tap). Kappers en boeken worden vrijgesteld van btw (voorheen 10 procent).

Zwitserland

Het standaardtarief gaat omhoog van 7,7 naar 8,1 procent. Het verlaagde tarief gaat met 0,1 procentpunt omhoog naar 2,6 procent.

Dit artikel is geschreven door Ariane van den Berg, btw-specialist internationale transacties van het BTW Instituut in Dordrecht. Het artikel heeft ook in globe gestaan, het vakblad voor internationaal ondernemen van evofenedex.

Btw-cursussen

Om je kennis te verbreden of op te frissen biedt evofenedex diverse btw-cursussen. De basiscursus ‘Btw in de logistiek en internationale handel’ is onderverdeeld in verschillende workshops. De complete leergang geeft een overzicht van alle basisonderdelen op het gebied van btw.