Ombudsman: vertragingen autorisatiebesluiten chemische stoffen zijn gevaar

Op grond van de Europese verordening REACH moeten bedrijven die bepaalde chemische stoffen willen gebruiken, een autorisatieaanvraag indienen bij de Europese Commissie. Het gaat om gevaarlijke stoffen die als 'zeer zorgwekkend' zijn aangemerkt en op de lijst van stoffen staan ​​die aan voorafgaande autorisatie zijn onderworpen. De Commissie legt vervolgens een conceptbesluit voor aan het REACH-comité, dat dan stemt over de autorisatie.

Opvallende conclusies

De Europese Ombudsman heeft onderzoek gedaan naar de rol van de Europese Commissie in dat autorisatieproces. Uit dat onderzoek rolden een aantal opvallende conclusies. Zo is de ombudsman van mening dat de Europese Commissie ‘aanhoudend faalt’ om de wettelijke deadlines voor het voorbereiden van autorisatiebesluiten rond gevaarlijke chemische stoffen te halen. De Commissie blijkt gemiddeld 14,5 maanden nodig te hebben om conceptbesluiten op te stellen, terwijl de deadline drie maanden is. In bepaalde gevallen neemt de Commissie meerdere jaren de tijd. De ombudsman heeft het over ‘wanbeleid’ van de Commissie.

Bedreiging gezondheid en milieu

De vertragingen vormen een bedreiging voor de menselijke gezondheid en het milieu, aldus de ombudsman. Bedrijven kunnen de chemische stoffen - die kankerverwekkend, mutageen, schadelijk voor de voortplanting of hormoonverstorend kunnen zijn - blijven gebruiken tijdens het autorisatieproces. Aanvullende voorwaarden en toezichtregelingen die de Commissie in haar besluit kan opnemen om schadelijke effecten van de stoffen te beperken, zijn ook niet van toepassing tijdens het autorisatieproces.

Rol van ombudsman

De rol van de Europese Ombudsman is vergelijkbaar met die van de Nationale Ombudsman in Nederland. De laatstgenoemde onderzoekt klachten over de Nederlands overheid, terwijl de Europese Ombudsman dat voor EU-instellingen doet. Beiden opereren onafhankelijk van respectievelijk de Nederlandse overheid en ‘Brussel’. De Europese Ombudsman wordt gekozen door het Europees Parlement en brengt elk jaar verslag aan haar uit. De klachten die leiden tot een onderzoek kunnen afkomstig zijn van burgers, bedrijven of andere instellingen.

Kritiekpunten

De Europese Ombudsman wil dat de Commissie ervoor zorgt dat de ingediende aanvragen van bedrijven alle benodigde informatie bevatten. Verder moet de Commissie prioriteit geven aan de afwijzing van onvolledige aanvragen, aldus de EU-ombudsman. Deze bedrijven zouden de gevaarlijke stoffen dan niet langer in de EU mogen gebruiken. Ook had de ombudsman kritiek op de besluitvorming rond het autorisatieproces: dat zou niet voldoende transparant zijn.