skipToContentskipToFooter

27-05-2024 Wat betekent de nieuwe veiligheidsrichtlijn PGS 37-2 voor de opslag van lithium(ion)batterijen? Veel bedrijven willen dat graag weten. Gevaarlijkestoffenadviseur Pascal Smetsers hielp een bedrijf om de gevolgen voor het magazijn in kaart te brengen.

Op een bedrijventerrein dicht bij de snelweg prijkt een bedrijfsnaam in grote letters op een gevel. Als we het parkeerterrein van het gebouw oprijden, weten we net het laatste vrije plekje te bemachtigen. Het is vrijdag en de redactie mag deze ochtend mee met gevaarlijkestoffenadviseur Pascal Smetsers van evofenedex, die bij een bedrijf een ‘Lithiumbatterijen scan’ zal uitvoeren. Hierbij beoordeelt hij de opslag van alle batterijen aan de hand van de PGS 37-2. Dat is de nieuwe Nederlandse richtlijn voor de veilige opslag van lithium(-ion)batterijen, die eind vorig jaar definitief is geworden. 

Bewust inkopen

Als we aanbellen bij het gebouw, staan de logistiek manager en collega Smetsers ons al op te wachten. Na een koffiestop lopen we naar het kantoor met uitzicht op de ruimte waar het vandaag om gaat: de bedrijfshal. In deze ruimte liggen onder meer lithiumbatterijen opgeslagen en de manager wil weten wat de gevolgen van de PGS 37-2 voor de grote hal zijn. “Komt er ook een advies uit de scan voort?”, vraagt de logistiek manager nieuwsgierig. “We koppelen direct mondeling terug wat we gezien hebben en daarbij zit ook een soort van advies”, antwoordt Smetsers. Hij klapt zijn laptop open om de stukken tevoorschijn te toveren die de manager eerder heeft toegestuurd. “Heb je vooraf vragen die je beantwoord wilt zien?” De manager knikt: “Ja, of we batterijen in deze centrale hal mogen opslaan; daar is discussie over.” 

De manager vertelt dat zijn bedrijf heel bewust inkoopt om het aantal lithiumbatterijen in de hal zo laag mogelijk te houden, om het risico van een thermal runaway te voorkomen. Een brand in een opslagruimte met lithiumbatterijen kan immers een chemische kettingreactie veroorzaken, waarbij giftige dampen vrijkomen en accu’s kunnen exploderen. Met de PGS 37-2 zijn er nu duidelijke regels om de risico’s rond de opslag van lithiumbatterijen te beheersen.

De richtlijn kent een vrijstelling als een bedrijf niet meer dan duizend kilo aan gevaarlijke stoffen (waaronder lithiumbatterijen) in een brandcompartiment opslaat. “Wij houden die duizend kilo als maximum aan”, roept onze gastheer. “Bij een grote inkoop van lithiumbatterijen doen wij direct een crossdock-actie om ze te verdelen over onze vestigingen.” Maar hij geeft eerlijk toe dat het niet altijd lukt om onder de duizend kilo te blijven.

advertisement-7869792_1280.jpg

In een elektrische tandenborstel zit vaak een lithium-ionbatterij. Bij de opslag van dit soort goederen kun je te maken krijgen met de PGS 37-2.

Melden moet 

Smetsers legt uit dat er in de Omgevingswet nog geen verwijzing is naar de PGS 37-2, omdat de richtlijn nog erg nieuw is. “Hoe een bedrijf lithiumbatterijen moet opslaan, staat dus nog niet beschreven in de wet. Daarvoor moet eerst het zogenoemde Bal (Besluit activiteiten leefomgeving, red.) worden aangepast. Daarom bepaalt op dit moment het bevoegd gezag (vaak de gemeente, red.) of je de PGS 37-2 moet toepassen. Tótdat er in de Omgevingswet staat of je de PGS 37-2 moet toepassen of niet”, aldus de adviseur. Hij vervolgt: “Volgens de huidige wet is tot en met tienduizend kilo verpakte gevaarlijke stoffen (enkele uitzonderingen daargelaten) per brandcompartiment meldingsplichtig en boven de tienduizend kilo vergunningsplichtig. Dit is altijd al zo geweest. Kortom, ook één kilo moet je nu melden bij het bevoegd gezag, want er is nog geen ondergrens in de wet. In de PGS 37-2 is die ondergrens er wel.”

Smetsers werpt een blik op zijn laptopscherm om de lijst met batterijen van het bedrijf te bekijken. “Omdat jullie boven de grens van duizend kilo per brandcompartiment zitten, zullen jullie de PGS 37-2 moeten toepassen. Je moet namelijk van een worstcasescenario uitgaan: wat heb je qua volume op een gegeven moment maximaal aan batterijen in opslag?” De manager vertelt dat zijn bedrijf momenteel de masterdata aan het vullen is met een 3D-scanner, waardoor de gewichten van alle batterijen dit jaar exact bekend zijn. “Stel, ik maak voor de batterijen een opslagvoorziening van maximaal tienduizend kilo met een maximumoppervlak volgens de PGS 37-2. Adviseer je dan ook om dit te melden?”, vraagt hij. “Melden moét zelfs”, benadrukt Smetsers. “Maar de brandweer kan dan ook bijvoorbeeld zeggen: wij willen twee keer een opslagruimte van vijf ton.”

“Denk in scenario’s. Wat ga je bijvoorbeeld doen als er een batterij gek doet, hoe ga je incidenten managen?”

Pascal Smetsers

evofenedex

pascal.jpg

Kleinere opslagvoorziening

De manager blijft rustig als hij Smetsers’ boodschap hoort. Hij is duidelijk gewend om met uitdagingen om te gaan, en met de opslag van de lithiumbatterijen komt daar nog eentje bij. Omdat het oppervlak van de centrale opslaghal meer is dan 2500 m2, heeft het bedrijf namelijk een vergunning nodig om lithiumbatterijen te mogen opslaan. Dat betekent onder meer dat ‘maatwerk’ van toepassing is. Voor de opslagruimte gelden dan de voorschriften volgens de PGS 37-2, plus aanvullende regels die het bevoegd gezag ‘op maat’ opstelt. “Maar misschien is er voor jullie een escape mogelijk, namelijk als je de bruto massa van een batterij kunt kwantificeren”, roept Smetsers. “Stel, een laptop weegt twee kilo. Weet je niet hoeveel de batterij weegt, dan moet je uitgaan van die twee kilo. Weet je dat de batterij driehonderd gram is, dan mag je van dit gewicht uitgaan. Zorg dus dat je het exacte gewicht van de batterij weet, want daar krijg je voordelen van.” 

“Jullie kunnen qua opslagruimte niet kleiner”, vervolgt Smetsers. “Maar jullie kunnen wél een kleinere opslagvoorziening creëren. Een van 300 m2 zou ideaal zijn, want dan val je in een van de lichtste regimes qua maatregelen volgens de PGS 37-2. Vanaf 300 m2 krijg je te maken met meer voorschriften.

pgs 37-2- foto 3.jpg

Als lithiumbatterijen op één plek in één zone zijn opgeslagen, kun je makkelijker beheersingsmaatregelen nemen (foto van een willekeurig magazijn).

Verder zou ik de batterijen niet hoger stapelen dan 4,60 meter. Je mag hoger, maar dan moet je aanvullende maatregelen nemen.” De logistiek manager kijkt Smetsers hoopvol aan: “Dus als het vloeroppervlak onder de grens van 300 m2 blijft, de bovenste ligger maximaal 4,60 is en wij niet meer dan 10.000 kg aan accu’s opslaan, hebben wij een heel redelijk concept?” Smetsers: “Ja, dan ben je een heel eind op weg. Wel moet je bij meer dan 2 ton batterijen volgens de PGS een brandbeheersysteem hebben. Onder de 2 ton blijven, is daarom het beste. Dan heb je niet te maken met allerlei eisen rond zo’n systeem, tenzij de verzekeraar natuurlijk iets anders eist. En bij voorkeur komt het compartiment buiten te staan”, vult Smetsers aan. “Voor ieder compartiment moet minstens één vluchtdeur worden gemaakt. Dat mag ook de toegangsdeur zijn. Je voelt dus al dat er behoorlijk wat op je afkomt, dat je wél wat moet doen. Ga vooral nadenken, want het probleem is niet morgen al opgelost. Denk in scenario’s. Wat ga je bijvoorbeeld doen als er een batterij gek doet, hoe ga je incidenten managen? Er is dus werk aan de winkel.”

Verspreid opgeslagen

De logistiek manager nodigt ons uit voor een rondleiding in zijn magazijn, dat overzichtelijk en netjes oogt. Maar als hij vertelt dat de lithiumbatterijen verspreid in het magazijn liggen, zorgt dat voor opgetrokken wenkbrauwen bij Smetsers. “Vanuit de veiligheidskant kun je dat op twee manieren uitleggen. Ik hou van statistieken. Zit je aan de verkeerde kant van de statistiek, dan kun je op wel 26 plekken een brand krijgen. Je kunt ook alles bij elkaar leggen. Dan heb je eventueel één groter probleem. Ik denk dat bij elkaar consolideren vanuit veiligheid prettiger is. Op één plek in één zone kun je makkelijker beheersingsmaatregelen nemen.”

Als we de speciale PGS 15-opslagvoorziening met brandblussysteem in de hal passeren, blijft Smetsers stilstaan en roept hij enthousiast: “Ik denk dat je hier héél ver mee komt. Als ik mijn ogen sluit en de PGS 37-2 toepas, is dit wat ik als ideale opslagruimte zie. Er zijn maar weinig aanpassingen aan deze ruimte nodig om te voldoen aan de PGS 37-2.” 

Benieuwd naar de impact van de PGS 37-2 op jouw magazijn?

Vraag de lithiumbatterijenscan aan. Tijdens deze scan nemen wij de ontvangst, opslag en vervoer van deze batterijen op jouw locatie onder de loep.