Verplicht rapporteren over duurzaamheid

Handelend in een wereld van afkortingen, krijgen bedrijven en organisaties binnen minder dan negen maanden serieus met CSRD te maken. Die letters staan voor Corporate Sustainability Reporting Directive en in gewone taal komt dat neer op de verplichting om te rapporteren over duurzaamheid in alle opzichten. Vanaf (boekjaar) 2024 worden bedrijven volgens de CSRD-richtlijn van de Europese Unie (EU) geacht bij te houden wat de invloed van hun activiteiten is op zowel mens als milieu, en wat ze eraan doen om die invloed te beperken of weg te nemen. Dat gaat niet alleen over de CO₂-uitstoot, maar bijvoorbeeld ook over de invloed op biodiversiteit of de schending van mensenrechten, al dan niet in het buitenland.

Toeleverancier

De CSRD-regels gaan niet alleen voor grote bedrijven gelden, maar ook indirect voor ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf (mkb) en organisaties. De EU vindt een bedrijf ‘groot’ als het een jaaromzet van minstens 40 miljoen euro, 20 miljoen euro op de balans en/of 250 medewerkers of meer heeft. Zodra aan twee van deze drie criteria is voldaan, geldt de CRSD-richtlijn. Maar kleine bedrijven die denken dat ze buiten schot blijven, moeten ook opletten, omdat zij vaak toeleverancier zijn van een wat grotere firma. Die kan vervolgens van hen duurzaamheidsrapportages eisen.

Nu voorbereiden

Recente onderzoeken van Lefebvre Sarrut uit Brussel en Berenschot tonen aan dat opvallend weinig mkb’ers de benodigde kennis in huis hebben van de CSRD-richtlijn. Laat staan dat ze bezig zijn met zich erop voor te bereiden. Dat is niet heel handig, want het is een kwestie van tijd voordat aanvullende Europese en nationale wetgeving voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO) in werking treedt. Grotere bedrijven komen hier direct onder te vallen en zijn verplicht om negatieve impact op mens en milieu in hun waardeketens aan te pakken. Zij zullen aankloppen bij hun toeleveranciers, vaak kleinere bedrijven, om hierover afspraken te maken.

Andere richtlijn

Volgens Willemijn Gwanmesia, projectmanager IMVO en trade compliance bij evofenedex, wordt naast CSRD een tweede vijfletterige afkorting van minstens zo groot belang: CSDDD. “Dat staat voor Corporate Sustainable Dilligence Directive en vrij vertaald kun je zeggen dat het een Europese richtlijn is voor het aanpakken van misstanden. Het maakt onderdeel uit van de Europese Green Deal. Wij pleiten samen met andere belangenpartijen voor Europese wetgeving, simpelweg omdat een internationale aanpak effectiever is en een gelijk speelveld voor ondernemers creëert.” Voor grote bedrijven, die nu overigens ook al een zekere rapportageverplichting hebben, betekent CSRD dat ze vanaf 2024 een bredere verantwoordelijkheid moeten afleggen, zeker ook aan hun aandeelhouders.

Doel en middel

Hoogleraar Supply Chain Management Jack van der Veen, verbonden aan de leerstoel van evofenedex bij Nyenrode Business Universiteit, snapt dat het bedrijfsleven aanhikt tegen de CSRD-verplichtingen, maar vindt niettemin dat ze moeten worden omarmd. “De CSRD brengt allerlei extra administratieve lasten met zich mee en het is daarom niet onlogisch dat de primaire reactie van veel bedrijven is om het minimale te doen om de verplichte duurzaamheidsverslagen te leveren. Maar daarmee draaien ze doel en middel om. Het doel is natuurlijk niet alleen een duurzaamheidsverslag. Dat is hooguit een middel om inhoud te geven aan het duurzaamheidsbeleid van een bedrijf en de keten”, zegt Van der Veen.

Vanaf 2025 moeten ook mkb’ers laten zien welke stappen ze hebben genomen op het gebied van IMVO. Het kan daarom verstandig zijn nu alvast te gaan voorsorteren op die verplichting. evofenedex geeft er voorlichting over en VNO-NCW en MKB-Nederland hebben samen een compacte scan ontwikkeld, waarmee bedrijven een risico-inschatting kunnen maken van bijvoorbeeld de kans op kinderarbeid, waar dan ook in hun keten. Een veelgebruikte, onafhankelijke tool is daarnaast Business Social Compliance Initiative van Amfori.

Dit artikel is ook verschenen in evofenedex magazine 3/2023. Foto: Verstegen

Workshop: Aan de slag met CSRD

Om onze leden te helpen goed op de CSRD voorbereid te zijn, bieden we een tweetal gratis verdiepingsworkshops (in Zoetermeer op 17 november en in Zwolle op 24 november) aan. Hierin geven we handvatten om concreet aan de slag te kunnen met CSRD.