skipToContentskipToFooter

Soms worden door de Verenigde Naties, Europese Unie en Verenigde Staten maatregelen in de vorm van sancties opgelegd aan landen die in spanningsgebieden gelegen zijn, waar de mensenrechten ernstig worden geschonden, of waar sprake is van overbewapening. De sancties hebben doorgaans niet alleen betrekking op landen van zorg, maar ook op personen, entiteiten of lichamen.

In de volksmond worden dit gesanctioneerde personen genoemd. Vroeger sprak men van zogenaamde ‘blacklists’. Sancties hebben doorgaans betrekking op:

  • goederenleveranties
  • financiële transacties
  • technische bijstand
  • tegoeden en economische middelen

De Europese Unie stelt de EU sancties (PDF) beschikbaar op hun site.

Sancties op Rusland

De Europese Unie heeft sancties ingesteld tegen Rusland. Een aantal sancties zijn al in 2014 ingesteld, anderen pas vanaf voorjaar 2022. Nederlandse bedrijven moeten zich hieraan houden. Dit kan gevolgen hebben voor uw bedrijf als u zakendoet in Rusland of met een Russische partij.

Er gelden sancties voor bepaalde sectoren, maar ook sancties die van toepassing zijn op alle sectoren.  Andersom het Rusland ook tegensancties ingesteld. De overheid heeft een sanctieloket Rusland (https://www.rvo.nl/onderwerpen/sanctieloket-rusland) voor alle ondernemersvragen

Sancties op Iran

De handel met Iran is aanzienlijk beperkt door de huidige sancties. Deze beperkende maatregelen omvatten aanvullende beperkingen op:

  • de handel in goederen en technologie voor tweeërlei gebruik
  • de handel in essentiële uitrusting en technologie die kunnen worden gebruikt in de petrochemische industrie en de aardolie- en aardgasindustrie
  • een verbod op de invoer van aardolie, aardolieproducten en petrochemische producten uit Iran
  • een verbod op investeringen in de petrochemische industrie
  • de handel in goud, edelmetaal en diamanten met de regering van Iran
  • verbod op de levering van nieuwe bankbiljetten en munten aan of ten behoeve van de Centrale Bank van Iran

Een belangrijk element is dat de bepalingen uit dergelijke sancties doorgaans betrekking hebben op zowel directe als indirecte transacties. EU-ondernemingen zullen zich dus altijd moeten afvragen of zij indirect worden geraakt door de bepalingen. EU-ondernemingen kunnen ook geen goederen direct of indirect leveren aan een persoon genoemd in bijlage VIII of IX van de verordening.

Ook de situatie waarin een niet gesanctioneerde directe cliënt onder zeggenschap staat, of eigendom is, van een gesanctioneerd persoon wordt beschouwd als het indirect ter beschikking stellen van economische middelen aan een gesanctioneerd persoon. Dit betekent dat zodra de niet gesanctioneerde cliënt voor meer dan 25% eigendom is van een gesanctioneerd persoon, er sprake is van indirecte ter beschikking stelling (en dientengevolge een verbod).

Verder gelden er beperkingen op vervoer, geldovermakingen en financiële diensten. Geldovermakingen zijn doorgaans gebonden aan meldplicht of vergunningplicht. Vele ondernemingen worden additioneel geraakt door de sancties van de VS.

De verordening is te raadplegen via de website EU Sanctions Map.

Het ministerie van Economische Zaken heeft tevens een handboek Iran ter beschikking gesteld.

Sancties op Syrië

Ook de handel met Syrië is aanzienlijk beperkt door sancties. Deze sancties hebben duidelijke overeenkomsten met de sancties op Iran. Bijzondere verboden zijn onder andere:

  • verbod op de verkoop, levering, overdracht en export, direct of indirect, van goederen en technologie voor de bouw of installatie van nieuwe elektriciteitscentrales;
  • verbod op investeringen in de exploratie, productie en raffinage van aard-olie en een verbod op investeringen in de bouw of installatie van nieuwe elektriciteitscentrales;
  • verbod op de verkoop, levering, overdracht en export, direct of indirect, van goederen en technologie voor monitoring van (internet)communicatie waarmee de Syrische bevolking kan worden onderdrukt;
  • verbod op de verkoop, levering, overdracht of export van luxe goederen.

Ook in deze sanctieregelgeving staan een aantal bijlagen die betrekking hebben op sanctiegoederen en/of gesanctioneerde personen. De term ‘indirect’ is ook in deze sanctieregelgeving opgenomen waardoor indirecte leveranties ook kunnen worden geraakt door de bepalingen.

De sanctieverordening (PDF) is te raadplegen via de site EUR-Lex.

Sanctiegoederen

Goederen die niet zijn opgenomen in de dual-use verordening (bijlage I), maar door specifieke sanctie verordeningen, worden sanctiegoederen genoemd. Dergelijke goederen komen we tegen in de sancties op Iran en Syrië, maar ook in de sancties op Noord-Korea. Sanctiegoederen hebben unieke alfanumerieke codes toegekend gekregen. Vaak zijn in de betreffende lijsten ook verwijzingen opgenomen naar gelijksoortige goederen uit de dual-use verordening. Aan sanctiegoederen kunnen zowel vergunningvereisten als verbodsbepalingen zijn opgelegd.

Vragen over internationaal ondernemen?

Evert-Jan en zijn collega's helpen je graag verder

evert-jan evofenedex