Column | Logistiek en Handel ten tijde van corona: Samen staan we sterk

Opslingereffecten – Menselijk gedrag

De coronacrisis is niet meer te vermijden. Maar we moeten in supply chains sterk oppassen dat we de crisis niet erger maken dan dat die van zichzelf al is. Al dertig jaar kennen we de oorzaken en remedies van opslingereffecten. Opslingereffecten worden enerzijds veroorzaakt door heel menselijk maar ook ‘irrationeel gedrag’. Bijvoorbeeld hamsteren terwijl er feitelijk geen tekort is. Het is al te verleidelijk om te denken toch maar ‘liever een voorraadje, je weet nooit’ en ‘hé iedereen koopt WC-papier, dat zal wel een issue zijn, laat ik het ook maar doen’. Begrijpelijk, maar het wordt er alleen maar erger van. “Speculators make their own expectations come true”. Als iedereen denkt dat er een tekort aan WC-papier komt, dan komt die er ook. De enige manier om ons daartegen te wapenen is voortdurend de werkelijke situatie te communiceren en razendsnel te laten zien dat wat we zeggen ook waar is. Zoals bijvoorbeeld ECB-president Draghi de Euro wist te redden door te stellen; “Within our mandate, the ECB is ready to do whatever it takes to preserve the euro. And believe me, it will be enough” en vervolgens een spectaculair opkoopprogramma te starten.

Opslingereffecten – Ketensamenwerking

De tweede reden van het opslingereffect is dat elke partij individueel beslissingen neemt in het eigen belang waardoor de keten als geheel ontspoort; “iedereen doet zijn best maar samen maken we er een puinhoop van”. De oplossing is even eenvoudig als lastig te implementeren: meer en betere ketensamenwerking. Al heel lang worden de voordelen van meer en betere logistieke samenwerking op conferenties, leergangen en andere bijeenkomsten beleden. Maar tot echt actie lijken we maar niet te kunnen komen. De huidige situatie is echter geen ‘business as usual’. Dit is het ideale moment om de knop om te zetten. Echter verandering vraagt doorgaans een crisis; laten we deze in ons voordeel gebruiken.

Connected

Het Corona-virus kan zich zo snel globaal verspreiden doordat de wereld door de globalisering in hoge mate ‘connected’ is geworden. Duidelijk is dat grenzen zijn niet meer af te sluiten zijn. Ons belangrijkste middel is inmiddels ‘social distancing’. Gelukkig is er ook meer dan ooit een verbindingsmogelijkheid die geen persoonlijk contact vraagt; alle vaak internet-gerelateerde informatiesystemen die ons ten dienste staan. Dat maakt dat supply chains nog steeds heel goed kunnen communiceren zonder daarbij de pandemie direct te verergeren. Om supply chains in deze onzekere tijden wendbaar te maken is communicatie absoluut essentieel. De communicatiemiddelen zijn er; nu nog de wil en de durf om elkaar te vertrouwen en die informatie ook volop te delen.

Logistiek als probleemoplosser

Het kan niet zo zijn dat als het WC-papier op is dat er dan wordt gezegd “er is WC-papier genoeg maar de logistiek is traag en daar moeten we op wachten”. If the going gets tough, the tough get going; als logistiek en supply chain community kunnen we onze rol oppakken en bottlenecks overkomen. Er zullen ongetwijfeld sectoren zijn waar het knetterdruk is (supermarkten, hygiëne-producten, medicijnen) en andere sectoren waar het stilvalt (horeca, detailhandel). Samen hebben we meer dan genoeg capaciteit. Tijd voor horizontale samenwerking; laten we elkaar helpen en zo als Logistiek ons steentje bijdragen.

Auteur: Hoogleraar Jack van der Veen is als professor Supply Chain Management verbonden aan de leerstoel van evofenedex op de Nyenrode Business Universiteit.

SCM-update

De inzichten van Jack van der Veen direct in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor de SCM-update.